Ο Λόρενς της Αραβίας, διασκευασμένος σε θεατρικό έργο, από τον Τέρενς Ράντιγκαν – Γράφει ο Διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Ωραιοκάστρου Παύλος Παπαδόπουλος.
Αγαπητοί φίλοι καλησπέρα σας, απόψε θα σας παρουσιάσω ένα έργο, γνωστό από τη μεγάλη οθόνη, με πολλές ιστορικές προεκτάσεις: Το ¨Λόρενς της Αραβίας¨, έργο δραματοποιημένο από τον Τέρενς Ράντιγκαν.
Ελάχιστοι είναι αυτοί που γνωρίζουν πως η πολυβραβευμένη ταινία υπήρξε και θεατρικό έργο, το έχει συγγράψει μάλιστα ένας πασίγνωστος Άγγλος συγγραφέας, ο Τέρενς Ράντιγκαν.
Ο κ. Αχιλλέας Παπαρσένος που διετέλεσε προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας της Ελλάδος σε Ουάσιγκτον, Λονδίνο, Μελβούρνη και Γενεύη σημειώνει στην “Καθημερινή” σχετικά με την παρουσία του Λόρενς στην Αραβία:
Ο Λόρενς με τις γνώσεις της μεσαιωνικής ιστορίας που απέκτησε στην Οξφόρδη και τις προπολεμικές αρχαιολογικές ανασκαφές του στη Μέση Ανατολή γοητεύθηκε όσο κανείς άλλος δυτικός από τη γλώσσα, την ιστορία, τα εδάφη και την κουλτούρα των Αράβων. Με ελάχιστο σεβασμό στη στρατιωτική ιεραρχία ντύθηκε ακούσια στο χακί ως ανθυπολοχαγός το 1914,ύστερα από απαίτηση ενός στρατηγού που αρνήθηκε να ενημερωθεί στο Γραφείο Χαρτογράφησης του βρετανικού στρατού στο Λονδίνο από ένα πολιτικό υπάλληλο, όπως ο Λόρενς. Αργότερα η βαθιά γνώση της περιοχής τον βοήθησε να μετατεθεί στο βρετανικό γραφείο στρατιωτικών πληροφοριών στο Κάιρο και από εκεί στο τέλος του 1916 βρέθηκε στην αραβική χερσόνησο σε ηλικία 28 ετών, αρχικά ως σύνδεσμος και στη συνέχεια ως ντε φάκτο ηγέτης της εξέγερσης των Αράβων κατά των Τούρκων.
Θαρραλέος, ριψοκίνδυνος και οξυδερκής πολεμιστής, απτόητος από τις κακουχίες της ερήμου, ντυμένος με την κελεμπία του, κέρδισε γρήγορα την εμπιστοσύνη των Αράβων και ως δεινός γραφειοκράτης, που εκμεταλλεύθηκε την εξαπλούμενη φήμη του, επέβαλε την ατζέντα του στη βρετανική κυβέρνηση. Δύο χρόνια αργότερα είδε τον αγώνα του να δικαιώνεται, προσωρινά όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, όταν τα αραβικά στρατεύματα προελαύνοντας προς βορράν εισήλθαν νικηφόρα στη Δαμασκό τον Οκτώβριο του 1918.
Ο Λώρενς μετά από μια οδυνηρή εμπειρία που είχε ως αιχμάλωτος των Τούρκων αντιμετωπίζει με (όχι αδικαιολόγητη) σκληρότητα τους Τούρκους αιχμαλώτους. Τελικά έφυγε από τη Μέση Ανατολή καταβεβλημένος μη υλοποιώντας το στόχο του. Ο Τόμας Έντουαρντ Λόρενς Άγγλος στρατιωτικός, αρχαιολόγος και συγγραφέας. Πολλοί Άραβες τον θεωρούν λαϊκό ήρωα για τους αγώνες του υπέρ της απελευθέρωσης των Αράβων από τον οθωμανικό και τον ευρωπαϊκό ζυγό. Αλλά και πολλοί Βρετανοί τον συγκαταλέγουν μεταξύ των μεγαλύτερων ηρώων της χώρας τους.
Ο Τόμας Έντουαρντ Λόρενς (Thomas Edward Lawrence) -γνωστότερος ως Λόρενς της Αραβίας – γεννήθηκε στις 16Αυγούστου 1888 στο Τρίμεντοκ της βόρειας Ουαλίας. Από παιδί, ακόμα, τον είχε «κερδίσει» η αρχαιολογία. Αποφοίτησε αριστούχος από το Jesus College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές στη μεσαιωνική αγγειοπλαστική, τις οποίες όμως εγκατέλειψε όταν του προτάθηκε να εργαστεί σε κάποιες βρετανικές αρχαιολογικές ανασκαφές στη Μέση Ανατολή. Εκεί ήρθε σε επαφή με τους Άραβες, την κουλτούρα και τη γλώσσα τους, συλλέγοντας εμπειρίες που αργότερα αποδείχθηκαν ανεκτίμητες.
Όταν ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος το 1914, ο Λόρενς στρατολογήθηκε ως στρατιωτικός σύνδεσμος μεταξύ των βρετανικών και των αραβικών δυνάμεων στο Κάιρο. Δύο χρόνια αργότερα, οι Άραβες επαναστάτησαν ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κι ο Λόρενς στάλθηκε στη Μέκκα. Η αποστολή του ήταν να κατασκοπεύσει τον άτακτο στρατό των διαφόρων αραβικών φυλών, αλλά γοητεύτηκε από το πνεύμα της ερήμου, ένωσε τους Άραβες σε τακτικό στρατό και τους οδήγησε σε νικηφόρες μάχες εναντίον των Τούρκων. Τις εμπειρίες του από την Αραβική Επανάσταση τις κατέγραψε στα κλασσικά βιβλία του «Επτά στύλοι της σοφίας: Ένας θρίαμβος» (εκδόσεις Εστία) και «Ανταρτοπόλεμος στην έρημο» (εκδόσεις Άγρα).
Μετά τον πόλεμο, εργάσθηκε στο βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών και το 1919 συμμετείχε στη Διάσκεψη των Παρισίων για την ειρήνη, όπου υποστήριξε ενθέρμως την ιδέα της αραβικής ανεξαρτησίας. Παρά τις προσπάθειές του, όμως, η Συρία, η Παλαιστίνη και το Ιράκ παρέμειναν κάτω από την κυριαρχία της Γαλλίας και της Βρετανίας.
Το 1921 διορίστηκε σύμβουλος του Γουίστον Τσόρτσιλ στο Υπουργείο Αποικιών, θέση από την οποία παραιτήθηκε ένα χρόνο αργότερα για να καταταγεί στη βρετανική πολεμική αεροπορία. Προκειμένου να διατηρήσει την ανωνυμία του, χρησιμοποίησε ψεύτικο όνομα (Τόμας Έντουαρντ Ρος), κάτι που ανακάλυψαν οι εφημερίδες και αποπέμφθηκε. Κατάφερε να επανέλθει, με τη βοήθεια ενός υψηλόβαθμου φίλου του, τον Αύγουστο του 1925, με το όνομα Τόμας Έντουαρντ Σόου.
Από τη RAF αποχώρησε το Μάρτιο του 1935 και αποσύρθηκε στο αγρόκτημά του στο Ντόρσετ της Αγγλίας. Δύο μήνες αργότερα είχε ένα ατύχημα με τη μοτοσικλέτα του και υπέστη βαριές κρανιο εγκεφαλικές κακώσεις. Πέθανε στις 19 Μαΐου 1935. (sansimera.gr)Το έργο του Ράντιγκαν δραματοποιήθηκε από την ελληνική κρατική ραδιοφωνία. Η ηχογράφηση για το ραδιόφωνο έγινε το 1977 για την εκπομπή από το Ελληνικό και Ξένο Δραματολόγιο.
Παίζουν με τη σειρά που θα ακουστούν οι ηθοποιοί: Μαρία Βούλγαρη, Νίκος Δενδρινός, Βασίλης Πλατάκης, Νίκος Σκιαδάς, Χρήστος Πάρλας( Λόρενς της Αραβίας), Γιώργος Βουτσίνος, Γιώργος Σταμάτης, Τρύφων Καρατζάς, Θόδωρος Κατσαδράμης, Γιώργος Κωσταντής, Δημήτρης Ποταμίτης, Γιώργος Βελέτζας, Βασίλης Μαυρομάτης, Γιάννης Σαβαΐδης, Κώστας Αρζόγλου, Γιάννης Παπαϊωάννου, Χρήστος Δαχτυλίδης, Δημήτρης Κοντογιάννης, Γιώργος Γεωγλερής, Γιάννης Σμυρναίος, Δημήτρης Νικολαΐδης.
Η μετάφραση και η ραδιοφωνική διασκευή είναι της Ντόρας Βολανάκη.
Η ραδιοσκηνοθεσία είναι του Δημήτρη Νικολαΐδη.
