Κόλλησε το παιδί σου στο κινητό; – Τι πρέπει να κάνεις

Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων οικογενειών που η χρήση της τεχνολογίας αποτελεί πρόβλημα, υπάρχει δυσαρμονία στο πώς οι γονείς θέτουν όρια.

1. Οι γονείς θα έχουν μία ενιαία στάση στα θέματα της τεχνολογίας και θα συμφωνούν στην τήρηση των ψηφιακών κανόνων.

2. Οι γονείς και τα παιδιά δεν θα είναι ένα, αλλά τα παιδιά θα έχουν ξεχωριστή αντιμετώπιση ως διαφορετικοί άνθρωποι που σταδιακά θα πρέπει να αναλαμβάνουν περισσότερες ευθύνες ώστε να προωθείται η ωρίμανσή τους ως ανεξάρτητες προσωπικότητες.

Θα τους παρέχεται νοιάξιμο και φροντίδα, όμως ανάλογα με την ηλικία το ζητούμενο για την ωρίμανσή τους θα είναι το τι μπορούν να κάνουν μόνα τους, όχι το πόσο χρονών είναι ή το πόσο ύψος έχουν, ή το τι τάξη πάνε και τι βαθμούς παίρνουν. Τίποτα από τα παραπάνω δεν μας λέει πόσο έτοιμα είναι να ανταπεξέλθουν στον πραγματικό κόσμο.

3. Εφόσον το ή τα παιδιά προσεταιρίζονται έναν γονιό έναντι του άλλου, πάντα θα προσπαθήσουν να τον φέρουν με το μέρος τους ώστε να πετύχουν αυτό που θέλουν.

Αν ο ένας γονιός υπενθυμίζει στο παιδί π.χ. έναν κανόνα για περιορισμένο χρόνο στο τάμπλετ ή στο κινητό και το παιδί πηγαίνει στον άλλο γονιό παρακαλώντας για κάτι παραπάνω ή για κάτι διαφορετικό, ο δεύτερος γονιός θα πρέπει να μην υποκύψει και να συμφωνήσει με τον πρώτο. Εάν υπάρχει οποιαδήποτε αντίρρηση μεταξύ τους, θα πρέπει οι γονείς να τη συζητάνε ιδιωτικά και όχι μπροστά στο παιδί.

Κατά συνέπεια, οι γονείς θα πρέπει να διατηρούν πάση θυσία μία κοινή στάση έναντι της χρήσης τεχνολογικών μέσων. Μία στάση που κρατείται και από τους δύο, ακόμα και αν είναι περισσότερο δοτική ή περισσότερο ελεγκτική από ό,τι μπορεί να χρειάζεται, είναι προτιμότερη από οποιοδήποτε άλλο σενάριο.

Ως γονείς προσπαθούμε να είμαστε ενημερωμένοι και να συμβουλεύουμε σωστά τα παιδιά μας σχετικά με την πλοήγηση. Πώς θα καταφέρουμε όμως να κατακτήσουν τελικά τον αυτοέλεγχο;

Στόχος μας δεν είναι να έχουμε διαρκώς τον πλήρη έλεγχο στη χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά μας. Εξάλλου, αυτό είναι παντελώς ανέφικτο όταν εκείνα μεγαλώνουν και θέλουν (αλλά και πρέπει) να είναι ανεξάρτητα.

Στόχος μας είναι το παιδί να αποκτήσει την κριτική σκέψη να εντοπίζει τους κινδύνους, να αναγνωρίζει τα όριά του και να έχει αυτοέλεγχο όταν βρίσκεται μπροστά από μία οθόνη, ξέροντας πάντα πως για οτιδήποτε χρειαστεί μπορεί να μιλήσει στους γονείς του.

Για να συμβεί όμως αυτό, χρειάζεται να έχει προηγηθεί μια σχετική «εκπαίδευση» από τη δική μας πλευρά, όχι μόνο σε θεωρητικό αλλά και σε πρακτικό επίπεδο.

Να πώς πρέπει να χειριστεί το παιδί 6 διαφορετικές, καθημερινές περιπτώσεις χρήσης του Διαδικτύου:

1. Δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στο διάβασμά του γιατί χτυπάνε δέκα ειδοποιήσεις το λεπτό από ένα group chat, έναν φίλο ή μία φίλη που έχει διάθεση για κουβεντούλα, ή από pop-up για ένα καινούργιο βίντεο ή ένα νέο review στην αγαπημένη του σελίδα.

Τι πρέπει να κάνει: Υπολογίζει ότι θα του πάρει π.χ. μια ώρα να διαβάσει το μάθημα για αύριο. Βάζει το κινητό σε λειτουργία πτήσης (airplane mode) ώστε να μην φαίνεται στα group chat και στους φίλους ότι είναι online και νομίζουν ότι τους αγνοεί. Αντίστοιχα, mute τον ήχο στο laptop και διακοπή των ενημερώσεων pop-up από τα windows / iOS. Επιπλέον, αφήνει το κινητό αρκετά μακριά του ώστε να πρέπει να σηκωθεί για να το ελέγξει.

2. Δυσκολεύεται να σταματήσει να ασχολείται με το Διαδίκτυο βλέποντας YouTube ή Twitch, ενώ είπε ότι θα κάτσει να διαβάσει σε μισή ώρα.

Τι πρέπει να κάνει: Υπάρχουν extensions για κάθε browser (Chrome, Firefox, κοκ) όπου βάζεις ένα ρολόι το οποίο όταν χτυπήσει υπάρχει μήνυμα στην οθόνη και μπορεί να σταματήσει την πρόσβαση μέχρι να βάλεις τον κωδικό. Ένα επιπλέον βήμα ώστε να είναι πιο εύκολο να το κλείσει.

3. Λέει «Βγαίνω σε δέκα λεπτά από το παιχνίδι» αλλά δυσκολεύεται να το κάνει.

Τι πρέπει να κάνει: Βάζει στο μυαλό του ότι το επόμενο παιχνίδι θα το χάσει επίτηδες και μετά θα βγει. Είναι δύσκολο να βγει ψάχνοντας να ρεφάρει με νίκη όταν είχε χάσει ‘στο τσακ’, ή διακόπτοντας ένα καλό σερί. Αλλά μετά από μία ήττα που την προκάλεσε ο ίδιος, είναι πολύ ευκολότερο.

4. Ο κολλητός στέλνει μήνυμα ότι θα βρεθούν στο net cafe αλλά το παιδί δεν θέλει να πάει εκεί γιατί ξέρει πως θα καταλήξουν να παίζουν με τις ώρες.

Τι πρέπει να κάνει: Κλείνει συνάντηση για πολύ συγκεκριμένο λόγο ή σε πολύ συγκεκριμένο μέρος, π.χ. να πάνε σινεμά, ή για 5×5 ή για μπασκετάκι.

5. Η κολλητή αρχίζει να τσατάρει για το αγόρι που της αρέσει ή για το τι έκανε η τάδε και η δείνα, και δεν σταματάει με τίποτα.

Τι πρέπει να κάνει: Ασχολείται παράλληλα μια δραστηριότητα που εμποδίζει το γράψιμο, π.χ. βάφει νύχια, ψάχνει/τακτοποιεί ρούχα. Αρχίζει έτσι να απαντάει αργά, με μεγάλα κενά, πρακτικά απαντώντας στο προηγούμενο ή και το προ-προηγούμενο. Αποσυντονίζει έτσι την κουβέντα και αν δεν λειτουργήσει αυτό, ασχολείται με κάτι που σίγουρα δεν επιτρέπει το τσατ, όπως μπαίνει στο μπάνιο, πάει για γιόγκα κ.λπ.

6. Βλέπει μανιωδώς σειρές στον Η/Υ ή στο media box και δεν μπορεί να σταματήσει.

Τι πρέπει να κάνει: Είναι δύσκολο να σταματήσει να βλέπει από το ένα επεισόδιο στο άλλο καθώς στο τέλος ενός επεισοδίου ο θεατής πάντα μένει με την απορία τι θα γίνει μετά. Εάν όμως διακόψει το επεισόδιο στη μέση, εκεί που η πλοκή «κρεμάει», είναι πολύ πιο εύκολο.

Δρ. Κωνσταντίνος Σιώμος

Παιδοψυχίατρος, Ειδικό Ιατρείο Gaming Disorder Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική ΠΓΝ Λάρισας, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας μελέτης Διαταραχής εθισμού στο διαδίκτυο

Μοίρασε το άρθρο!