Το κρίσιμο τρίμηνο για το Σκοπιανό

Το κρίσιμο διάστημα είναι το πρώτο τρίμηνο του 2018, οι διπλωματικοί και γεωπολιτικοί σχεδιασμοί δείχνουν να διαμορφώνουν ευνοϊκό έδαφος, και ο επιταχυντής των εξελίξεων μπορεί να είναι η σύνοδος του ΝΑΤΟ του επόμενου Ιουνίου: Μετά από τρία χρόνια στασιμότητας το Σκοπιανό δείχνει να μπαίνει σε νέα φάση κινητικότητας, η αλλαγή κυβέρνησης και πολιτικής προσέγγισης στα Σκόπια διαμορφώνει νέα δεδομένα, και το θέμα της ονομασίας είναι το επόμενο κεφάλαιο των εθνικών θεμάτων που θα απασχολήσει την Αθήνα το επόμενο διάστημα.

«Τον επόμενο χρόνο το θέμα μπορεί και πρέπει να επιλυθεί», ήταν το χαρακτηριστικό μήνυμα του διαμεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών  Μάθιου Νίμιτς χθες από τις Βρυξέλλες, όπου χθες ολοκληρώθηκε αθόρυβα αλλά “εποικοδομητικά”, όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων. Η δήλωση Νίμιτς έγινε ενώπιον των διαπραγματευτών των δύο χωρών, του πρέσβη Αδαμάντιου Βασιλάκη από την ελληνική πλευρά και του Βάσκο Ναουμόφσκι από τα Σκόπια, με τις πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα να αναφέρουν ότι επί του παρόντος οι διαβουλεύσεις αφορούν “μεθοδολογικά ζητήματα” και δεν μπαίνουν στον πυρήνα του ονοματολογικού.

Επίσης κατά τον διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, δεν υπάρχει συγκεκριμένη χρονική προθεσμία για την ολοκλήρωση των συνομιλιών, ωστόσο ο Μάθιου Νίμιτς επεσήμανε με νόημα πως “οι καθυστερήσεις και οι χρονικές επιμηκύνσεις δεν βοηθούν την λύση”. Εξίσου έυγλωττη μάλλον ήταν και η επισήμανσή του ότι «δεν υπάρχει κάποιο μαγικό όνομα που μπορεί να εμφανιστεί από το πουθενά και να λύσει το ζήτημα» – μια επισήμανση, που σημαίνει ότι η λύση θα αναζητηθεί εντός των ήδη γνωστών πλαισίων.

Ενδειτική των λεπτών και αναγνωριστικών κινήσεων που γίνονται στην παρούσα φάση είναι και η χθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ ότι “δεν έχουμε φθάσει στο σημείο να συζητάμε για ορισμένα νέα ονόματα ή κάτι συναφές. Εκείνο που πιστεύουμε ότι θα συζητηθεί αυτές τις ημέρες είναι η επιβεβαίωση της επιθυμίας των δύο πλευρών να εισέλθουν ουσιαστικά σε επίλυση του προβλήματος που έχει η Ελλάδα με το συνταγματικό μας όνομα».
Η συγκρατημένη μεν, υπαρκτή δε αισιοδοξία πίσω από αυτή την εικόνα ξεκινά κυρίως από την τελείως διαφορετική προσέγγιση που δείχνει προς την Αθήνα η κυβέρνηση Ζάετς σε σχέση με τις προηγούμενες ηγεσίες των Σκοπίων, καθώς και εκπεφρασμένη πρόθεση της αμερικανικής πλευράς να ανοίξει ο ευρωατλαντικός δρόμος για την ΠΓΔΜ, ει δυνατόν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ τον επόμενο Ιούνιο.

Ο ίδιος ο Ζόραφ Ζάεφ σφράγισε αυτή την διαφορετική προσέγγιση, αναγνωρίζοντας ότι τα Σκόπια “προκαλούσαν την Ελλάδα επί χρόνια”, ενώ  προχώρησε κι ένα βήμα παραπέρα λέγοντας ότι ο ίδιος είναι διατεθειμένος ακόμη και να χάσει τις επόμενες εκλογές, προκειμένου να πετύχει την προώθηση του εθνικού συμφέροντος.

Από την Αθήνα η στάση αυτή παρακολουθείται θετικά μεν, αλλά πάντοτε με την επιφύλλαξη της τήρησης των εθνικών “κόκκινων γραμμών”. Το στίγμα το έδωσε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας με την δήλωσή του στην τετραμερή του Βελιγραδίου: «Ίσως”, είπε, “το 2018 να είναι ένα έτος, όπου θα μπορούσαμε να έχουμε μια θετική εξέλιξη σε ένα χρόνιο πρόβλημα, αν η νέα κυβέρνηση των Σκοπίων αποφασίσει να κάνει ουσιαστικά βήματα προς τα μπρος. Αν σταματήσει μια, κατά την άποψή μου, αχρείαστη ρητορική, ότι αποτελούν τους μοναδικούς απογόνους των Μακεδόνων και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αν σταματήσει μια αλυτρωτική ρητορική και ταυτόχρονα αποδεχτεί μια λύση στην ονομασία, αμοιβαία αποδεκτή με τους γείτονες”.

Σ’ αυτό το κλίμα, η πλευρά της ΠΓΔΜ καθιστά σαφές ότι επιθυμεί το επίπεδο των διαπραγματεύσεων να μεταφερθεί σύντομα από διπλωματικό και σε πολιτικό επίπεδο, πιθανόν και με μία συνάντηση Τσίπρα – Ζάεφ. Στην Αθήνα η προοπτική αυτή δεν αποκλείεται αλλά δεν θεωρείται άμεση. Κατά τις πληροφορίες μια συνάντηση κορυφής δεν θεωρείται εφικτή πριν από τον επόμενο Μάρτιο και πριν ωριμάσουν πλήρως οι προϋποθέσεις. Σ’ αυτές τις προϋποθέσεις, δε, η ελληνική πλευρά εντάσσει απτά δείγματα που θα δείχνουν σύγκλιση και δεν θα μετατρέψουν την συνάντηση των δύο πρωθυπουργών σε ένα φόρουμ στο οποίο απλώς θα επιβεβαιωθούν οι όποιες διαφωνίες.

Μοίρασε το άρθρο!