Πάνω από 220.000 μυαλά «μετανάστευσαν» στην κρίση

neoianergia

27/02/2016

Εργασία στο εξωτερικό, με καλύτερες αμοιβές και καλύτερες προοπτικές αναζήτησαν 223.000 νέοι ηλικίας 25-39 ετών, που εγκατέλειψαν την Ελλάδα την εξαετία 2008-2013 προκειμένου να αναζητήσουν το μέλλον τους στις πιο ανεπτυγμένες χώρες. Είναι η γενιά που επηρεάστηκε περισσότερο από την κρίση, γνωστή ως «generation E» (expats) ή «generation G» (young, talented and Greek) ή «generation We».

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, στην Ελλάδα της κρίσης, το φαινόμενο της εκροής ανθρώπινου κεφαλαίου (brain drain ή exodus), έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις. Η ετήσια ροή των μονίμως εξερχόμενων Ελλήνων υπηκόων ηλικίας 25-39 ετών αυξήθηκε από 20 χιλιάδες το 2008 σε 53 χιλιάδες το 2013, ενώ αθροιστικά σχεδόν 223.000 άτομα της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας εξήλθαν μόνιμα από τη χώρα.

Η ελληνική οικονομία και κοινωνία επένδυσε στη φυγή ως αντίδραση στην εκτίναξη του ποσοστού ανεργίας και την ταχεία βύθισή της στην ύφεση. Μια σταθερή εξερχόμενη ροή 38.000 ατόμων στα έτη 2008 και 2009 υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε μόλις δύο έτη 2010-2011, ξεπερνώντας το 2013 τις 104.000 και σχεδόν τις 427.000 άτομα σωρευτικά για όλη την περίοδο. Την ίδια περίοδο, το κατά κεφαλήν ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών μειώθηκε από 93,8% του μέσου όρου της ευρωζώνης των 19 το 2008, σε μόλις 68,8% το 2013.

Η μαζική φυγή των νέων -κυρίως επιστημόνων- από τη χώρα μας, προκάλεσε πολλαπλές περενέργειες:

– αρνητική επίπτωση στον ήδη υποτονικό ρυθμό γεννητικότητας, αλλά και μεγαλύτερη επιβάρυνση των ασφαλιστικών ταμείων, αφού η χώρα θα στερηθεί μόνιμα ένα σημαντικό τμήμα απασχολήσιμων ατόμων.

– η εκροή ανθρώπινου κεφαλαίου αφορά κυρίως το πλέον ανταγωνιστικό, ικανό και φιλόδοξο τμήμα του εργατικού δυναμικού. Η παραγωγική του αξιοποίηση από ξένη χώρα συνιστά μόνιμη βλάβη για τη χώρα καταγωγής, αφού η μέση ποιότητα του εναπομένοντος αποθέματος ανθρώπινου κεφαλαίου χειροτερεύει.

– λόγω της μετανάστευσης ατόμων με μικρότερη εξειδίκευση και μόρφωση, περιορίζεται το όφελος από την προσδοκώμενη μεγαλύτερη απόδοση της εκπαίδευσης, αφού η έλλειψη προσφοράς εξειδικευμένης εργασίας (με δεδομένη τη ζήτηση) διαμορφώνει προσδοκίες για υψηλότερη αμοιβή του εργατικού δυναμικού και μειώνει κάθε κίνητρο για εκπαίδευση και βελτίωση της ποιότητας.

– οι μετανάστες συνήθως απασχολούνται σε θέσεις εργασίας κατώτερες των προσόντων τους και αμείβονται λιγότερο. Η σπατάλη επομένως πολύτιμου ανθρώπινου κεφαλαίου (brain waste) και η απώλεια εισοδήματος συνιστούν ένα επιπλέον κόστος για τη χώρα εξόδου.

– επειδή αυξάνεται η προσδοκώμενη απόδοση της εκπαίδευσης, αυξάνεται και η ζήτηση για υπηρεσίες εκπαίδευσης και η δαπάνη για την παροχή τους. Όμως, η αυξημένη δαπάνη για εκπαίδευση στερεί εθνικούς πόρους από άλλους τομείς όπως είναι οι δημόσιες υποδομές και η υγεία, που επίσης επιφέρουν θετικό πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη.

– η απώλεια ανθρώπινου δυναμικού συνεπάγεται και σημαντική δημοσιονομική απώλεια στην πλευρά των φορολογικών εσόδων, αφού κατά κανόνα οι προσοντούχοι εργαζόμενοι διεκδικούν και επιτυγχάνουν υψηλότερες μισθολογικές αμοιβές και καταβάλλουν υψηλότερους φόρους, αφού η φοροδοτική τους ικανότητα είναι μεγαλύτερη.

– το φαινόμενο της φυγής των πλέον ταλαντούχων και μορφωμένων ατόμων προκαλεί συναίσθημα παραίτησης και απαισιοδοξίας σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, με αποτέλεσμα να υπάρχει και φυγή των λιγότερο ταλαντούχων, η οποία λαμβάνει τη μορφή ψήφου δυσπιστίας προς το μέλλον της χώρας.

Μοίρασε το άρθρο!