Η Ελλάδα ανάμεσα σε δύο «Ψυχρούς Πολέμους»

Η πτώση του Mirage 2000-5 χθες στη Σκύρο κι ο θάνατος του πιλότου της Πολεμικής Αεροπορίας Γιώργου Μπαλταδώρου φόρτισε το, ήδη τεταμένο, πεδίο των ψυχολογικών και επιχειρησιακών ισορροπιών στον ψυχρό πόλεμο του Αιγαίου. Η πτώση του μαχητικού δεν ήταν συνέπεια εμπλοκής, δεν είχε καμία σχέση -όπως επιβεβαιώνεται απ’ όλες τις πηγές- με την διαδικασία αναχαίτισης που είχε προηγηθεί, και δεν πυροδότησε διπλωματικές επιπλοκές. Ηταν όμως η τραγική υπενθύμιση των οριακών δεδομένων που διαμορφώνει η κλιμάκωση της νευρικότητας στα ελληνοτουρκικά. Και, μαζί, και της απόλυτης ανάγκης για χειρισμούς ψυχραιμίας και νηφαλιότητας, σε μια συγκυρία επίσης ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας στην ανατολική Μεσόγειο.

Το τηλεφώνημα Τσίπρα – Γιλντιρίμ

Στο τηλεφώνημα αυτό, σύμφωνα με το Μαξίμου, οι δύο πρωθυπουργοί συμφώνησαν να διατηρήσουν ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας κατά την επόμενη περίοδο και να ενισχύσουν το διάλογο των δύο χωρών στο μέλλον.

Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, κατά την συνομιλία ο έλληνας πρωθυπουργός έθεσε το θέμα των κρατούμενων στρατιωτικών και ο Μπιναλί Γιλντιρίμ τον ενημέρωσε για την εξέλιξη της δικαστικής έρευνας, ενώ δεσμεύτηκε ότι θα τον κρατά ενήμερο. Στην συζήτηση φέρεται να τέθηκε και το ζήτημα της συνεργασίας για την εξάρθρωση του δικτύου Γκιουλέν.

Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι έχει την σημασία του το γεγονός πως ήταν η πρώτη απ’ ευθείας επικοινωνία Τσίπρα – Γιλντιρίμ μετά από ένα αρκετά μεγάλο διάστημα υψηλών εντάσεων, καίτοι η βασική εκτίμηση στην κυβέρνηση είναι πως η φάση της κλιμακούμενης έντασης από την πλευρά της Αγκυρας δεν έχει φθάσει στο τέλος της.

Οι νέες χθεσινοβραδυνές δηλώσεις Ερντογάν, άλλωστε, περί της «Μεγάλης Τουρκίας» απλώς επαναβεβαιώνουν την πλήρη στροφή της Αγκυρας στο δόγμα του νέο-οθωμανισμού και την διεκδίκηση ρόλου περιφερειακής υπερδύναμης.

«Έναν αιώνα πριν, οι άνθρωποι στη Συρία, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στην Αλγερία, στο Αφγανιστάν, στη Γεωργία, στην Αίγυπτο, στην Κριμαία και στη Δυτική Θράκη ήταν πολίτες της Τουρκίας» είπε ο Ταγίπ Ερντογάν, εκφράζοντας τη θλίψη του για τα «περιορισμένα» σημερινά σύνορα της χώρας του και διαμηνύοντας για μια ακόμη φορά: «Δεν θα γυρίσουμε την πλάτη στους Τούρκους πολίτες».

Όπως τονίζουν, δε, διπλωματικές πηγές η στάση της Αγκυρας γίνεται ακόμη λιγότερο προβλέψιμη, μετά τις εκρηκτικές εξελίξεις στην Συρία και τον πολεμικό συναγερμό μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας. Σ’ αυτό το κλίμα, η βασική εκτίμηση στην Αθήνα παραμένει ότι η Τουρκία δεν επιδιώκει σύγκρουση στο Αιγαίο, αλλά οι σχεδιασμοί της για ενίσχυση του γεωπολιτικού της ρόλου στην περιοχή θα ευνοούντο από την πρόκληση ενδεχομένως ενός θερμού επεισοδίου με «ευθύνη» της Ελλάδας. Και το καλύτερο όπλο για να προκληθεί ένα τέτοιο επεισόδιο είναι η κλιμάκωση του ψυχολογικού πολέμου από την Αγκυρα.

Η «υπερθέρμανση» στη Μεσόγειο

Εδώ, η πάγια γραμμή για την κυβέρνηση παραμένει το δίπτυχο ψυχραιμίας – αποφασιστικότητας, ενώ συνολικά και στο «μεγάλο κάδρο» της περιοχής οι βασικές ανησυχίες της Αθήνας εστιάζουν σε τρία μέτωπα: Στην αύξηση των προσφυγικών ροών που ήδη παρατηρείται λόγω των εξελίξεων στην Συρία, καθώς και στις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στον τουρισμό αλλά και στην ομαλή επιστροφή στις αγορές μια ευρύτερη ανάφλεξη στην ανατολική Μεσόγειο.

Τις συγκεκριμένες ανησυχίες, και την ανάγκη να αποτραπεί μια τέτοια ανάφλεξη, αποτύπωσε εύγλωττα χθες και ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας Φώτης Κουβέλης δηλώνοντας: «Η Αθήνα παρακολουθεί με ανησυχία όσα γίνονται στην ευρύτερη περιοχή της Συρίας και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βρρεθούμε μπροστά σε έναν παραλογισμό και μια σύγκρουση η οποία θα είναι ότι χειρότερο. Κατά συνέπεια η Ελλάδα μπορεί να μην είναι στην πρώτη γραμμή είναι όμως στην ευρύτερη περιοχή και ως εκ τούτου έχει την ανησυχία της και καταγράφει τις θέσεις της για την αποτροπή μιας τέτοιας σύγκρουσης».

Μοίρασε το άρθρο!