Διπλό μπλόκο στη «μαύρη» εργασία

 

images

ΔΕΣΜΗ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΣΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ

Δέσμη μέτρων προκειμένου να καταπολεμηθεί το φαινόμενο της «μαύρης» εργασίας προωθεί η κυβέρνηση. Στον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας περιλαμβάνονται νέα και κλιμακούμενα πρόστιμα ανάλογα με την ένταση της παραβατικότητας αλλά και ισχυρά κίνητρα για προσλήψεις των αδήλωτων εργαζομένων.

Μείωση του ισχύοντος σήμερα προστίμου, σε συνδυασμό με την παροχή ισχυρών κινήτρων στον εργοδότη για να προσλαμβάνει νόμιμα τον αδήλωτο εργαζόμενο, περιλαμβάνει το κυβερνητικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της «μαύρης εργασίας».

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα νέα πρόστιμα θα κλιμακώνονται ανάλογα με το αν διαπιστώνεται υποτροπή, θα είναι αντίστοιχα με τον βαθμό της παραβατικότητας (ενδεχομένως και το μέγεθος της επιχείρησης), ενώ θα συνδυάζονται με κίνητρα για να προσλαμβάνει ο εργοδότης τον αδήλωτο εργαζόμενο με νόμιμο τρόπο.

Το νέο γενικό πρόστιμο εξετάζεται να είναι κοντά στα 3.500 ευρώ, με διαφοροποιήσεις ανάλογα με το πλήθος και το ποσοστό των αδήλωτων εργαζομένων που εντοπίζονται, τη συχνότητα με την οποία εντοπίζονται παραβάσεις στην ίδια επιχείρηση κ.ά.

Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζουν υψηλόβαθμοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, το νέο πρόστιμο θα είναι κλιμακούμενο και θα αυξάνεται σε περίπτωση υποτροπής.

Ο καινούργιος μηχανισμός προστίμων θα συνδυαστεί με έμμεση υποχρέωση του εργοδότη να προσλάβει νόμιμα τον εργαζόμενο και να τον ασφαλίσει.

Οι αρμόδιοι επιτελείς του υπουργείου Εργασίας αναζητούν την καταλληλότερη νομική φόρμουλα, ώστε η υποχρέωση του εργοδότη να προσλάβει τον αδήλωτο εργαζόμενο να μην αντιμετωπίσει συνταγματικά κωλύματα. «Στόχος μας είναι να προστατευτεί ο εργαζόμενος και να μπει ανάχωμα απέναντι στον κακόβουλο εργοδότη», αναφέρουν χαρακτηριστικά υψηλόβαθμοι κρατικοί αξιωματούχοι.

Σενάρια

Στην κατεύθυνση αυτή εξετάζονται διάφορα εναλλακτικά σενάρια κινήτρων, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως μοχλός πίεσης και να εξασφαλίσουν στον αδήλωτο εργαζόμενο μια νόμιμη σύμβαση με ασφάλιση. Οπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, στο τραπέζι βρίσκονται κι εξετάζονται, για παράδειγμα, η επιβολή μειωμένου προστίμου σε περίπτωση που ο εργοδότης προσλάβει νόμιμα τον εργαζόμενο, η παροχή κινήτρων φορολογικού χαρακτήρα κ.ά.

Προτάσεις έχουν γίνει ακόμη και προς την κατεύθυνση της πλήρους απαλλαγής από το πρόστιμο σε ορισμένες περιπτώσεις άμεσης συμμόρφωσης και νόμιμης πρόσληψης του εργαζομένου κι αν διαπιστώνεται παράβαση για πρώτη φορά. Ωστόσο εκτιμάται πως κάτι τέτοιο μπορεί ενδεχομένως και να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά.

Οι αλλαγές αναμένεται να «κλειδώσουν» άμεσα και να συμπεριληφθούν στο προωθούμενο ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της «μαύρης» εργασίας, άλλωστε, είναι ψηλά στην ατζέντα και των δανειστών, οι οποίοι δείχνουν ζωηρό ενδιαφέρον για τις προωθούμενες αλλαγές, μια και αυτές συνδέονται άμεσα με το ακανθώδες θέμα του Ασφαλιστικού, μέσω της αύξησης της εισπραξιμότητας των εισφορών και της τόνωσης των εσόδων των Ταμείων.

Οπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, στις αρχές Φεβρουαρίου προγραμματίζονται συναντήσεις με εκπροσώπους των θεσμών για το ζήτημα της «μαύρης εργασίας».

Οπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, στις αρχές Φεβρουαρίου προγραμματίζονται συναντήσεις με εκπροσώπους των θεσμών για το ζήτημα της «μαύρης εργασίας».

Το ισχύον σήμερα πρόστιμο, που φτάνει στο 18πλάσιο του κατώτατου μισθού, δηλαδή στα 10.550 ευρώ, περιγράφεται από υψηλόβαθμους αξιωματούχους ως «εξοντωτικό» και «εξωπραγματικό», χωρίς τελικά να επιτελεί τον ρόλο του.

Στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) δείχνουν πως το πρόστιμο επί της ουσίας στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν καταβάλλεται, αφού η πλειονότητα των εργοδοτών προσφεύγει στα διοικητικά δικαστήρια και οι σχετικές υποθέσεις χρονίζουν. Υπολογίζεται πως μόνο το 18-20% των προστίμων για μαύρη εργασία εισπράττονται τελικώς.

Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία από το σύστημα «Αρτεμις» του υπουργείου Εργασίας, που έχει στη διάθεσή του το «Εθνος», τον περασμένο Σεπτέμβριο η «μαύρη» εργασία ανήλθε στο 17,03%, αφού από τις 2.772 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν οι 472 βρέθηκαν να απασχολούν αδήλωτους εργαζομένους.

Ολόκληρο το πρώτο 9μηνο του 2015 (Ιανουάριος – Σεπτέμβριος) ανασφάλιστη εργασία εντοπίστηκε στο 16,44% των επιχειρήσεων που ελέγχθηκαν, καθώς οι 4.032 επιχειρήσεις είχαν αδήλωτους εργαζομένους σε σύνολο 24.529. Το αντίστοιχο ποσοστό αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας για τον Απρίλιο του 2015 ήταν 19,26% και για το πρώτο 4μηνο του 2015 ήταν 17,23%.

Ελεγχοι

Οι έλεγχοι έχουν εντατικοποιηθεί μέσα από το νέο επιχειρησιακό μοντέλο ελέγχου της αδήλωτης εργασίας από το ΣΕΠΕ (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας) και την ΕΥΠΕΑ (Ειδική Υπηρεσία Ελέγχου Ασφάλισης του ΙΚΑ).

«Υπάρχει ικανοποίηση στην αγορά από το γεγονός ότι το ΣΕΠΕ δεν έχει πια μονοδιάστατο ρόλο, δηλαδή μόνο αυτόν του ελέγχου, αλλά ασκεί πολυσύμαντο και δημιουργικό ρόλο που ξεκινά πρωτίστως από την πρόληψη, τη νουθεσία, την προτροπή και την υπόδειξη με κορυφαίο άξονα τη συμφιλίωση μεταξύ των δύο μέρων», δηλώνει ο ειδικός γραμματέας του Σώματος, Γιάννης Σούκος.

Ο ίδιος εκτιμά πως, παρά το πρόβλημα έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού, το νέο μοντέλο έχει αποφέρει αποτελέσματα και αρκετοί εργοδότες συμμορφώνονται στην πίεση που τους ασκούν οι επιθεωρητές του Σώματος.

Οι έλεγχοι δεν παύουν να είναι δειγματοληπτικοί. Γι’ αυτό και καλά πληροφορημένες πηγές εκτιμούν πως η αδήλωτη εργασία στο σύνολό της κυμαίνεται γύρω στο 20%. Συνήθεις ύποπτοι είναι κλάδοι όπως επισιτιστικά επαγγέλματα (εστιατόρια-ταβέρνες, αίθουσες δεξιώσεων, μεζεδοπωλεία, καφετέριες, μπαρ, κέντρα διασκέδασης), βιοτεχνικά πάρκα, βιομηχανικές ζώνες, κομμωτήρια, πρατήρια βενζίνης, συνεργεία αυτοκινήτων, μεταφορικές επιχειρήσεις, λιανικό εμπόριο, καθαριότητα, κατασκευές, φιλοξενία, υπηρεσίες ασφαλείας, επιχειρήσεις φασόν.

Γιάννης Φώσκολος

Μοίρασε το άρθρο!