Οι μεγάλες φωνές της Ελλάδας: ΤΖΕΝΗ ΒΑΝΟΥ

Στις 10 Φεβρουαρίου 1939 γεννήθηκε στην Αθήνα ένα κορίτσι, η Ευγενία Βραχνού, η οποία έμελλε να γίνει μια ερμηνεύτρια με μοναδικές ικανότητες και απαράμιλλη ερμηνευτική προσωπικότητα. Το ιδιαίτερο ηχόχρωμα της φωνής της ήταν αυτό που θα την έκανε σύντομα να ξεχωρίσει και να της χαρίσει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία του πενταγράμμου, με το όνομα Τζένη Βάνου.

Τα δύσκολα παιδικά της χρόνια

Η ζωή της Τζένης Βάνου μόνο ανέφελη δεν ήταν, κάτι που φάνηκε από τα παιδικά της χρόνια κιόλας, όταν η μητέρα της εγκατέλειψε τον πατέρα της. Για τον λόγο αυτό,  απαγορεύθηκε στη μητέρα της να τη βλέπει, με τη μικρή -τότε- Ευγενία, στα 14 της, να προβαίνει σε απόπειρα αυτοκτονίας.

Το κενό της μητέρας της προσπάθησε να καλύψει η γιαγιά της, ενώ όταν ο πατέρας της ξαναπαντρεύτηκε, εκείνη υποχρεώθηκε να μένει με τη μητριά της. Ο πατέρας της, όπως η ίδια είχε εξομολογηθεί, ήταν αναμφίβολα ένα από τα πρόσωπα που στιγμάτισαν τη ζωή της, αλλά και ο μοναδικός λόγος για την αλλαγή του ονόματός της σε Τζένη Βάνου. Κι αυτό γιατί όταν αποφάσισε να ασχοληθεί με το τραγούδι, ο πατέρας της ήταν κάθετα αντίθετος κι έτσι προκειμένου να μην την αναγνωρίσει, άλλαξε το όνομά της. Το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο με το οποίο στη συνέχεια έχτισε την καριέρα της, ήταν ιδέα του μαέστρου και συνθέτη Γεράσιμου Λαβράνου, με τον οποίο συνεργάστηκε στα πρώτα της βήματα.

Τα πρώτα βήματα, η ρήξη με τον πατέρα της και η συγγνώμη

Αρχικά σκόπευε να σπουδάσει στη Φυσικομαθηματική Σχολή. Ωστόσο, μετά από μια ακρόαση που έκανε ο συνθέτης Μίμης Πλέσσας στα τέλη της δεκαετίας του ’50, η σπουδαία ερμηνεύτρια αποφάσισε να ασχοληθεί με το τραγούδι.

Έτσι, με προτροπή του Μίμη Πλέσσα, τον οποίο θεωρούσε μέντορά της, έδωσε εξετάσεις στο ΕΙΡ και προσλήφθηκε το 1959 ως τραγουδίστρια της ορχήστρας ελαφράς μουσικής του κρατικού ραδιοφωνικού σταθμού.

Την ενασχόλησή της με το τραγούδι, αγνοούσε αρχικά ο πατέρας της, που ονειρευόταν πανεπιστημιακές σπουδές για την κόρη του. Όταν έμαθε ότι η κόρη του ασχολείται με το τραγούδι, την έδιωξε από το σπίτι.

«Ο πατέρας μου τραγουδούσε σαν τον Γιάννη Πάριο, όπως και η μητέρα μου που έπαιζε πιάνο και ήταν στη χορωδία του Μανώλη Καλομοίρη, αλλά δεν ήθελε να γίνω τραγουδίστρια σε πάλκο. Με απειλούσε ότι θα με σφάξει στο κατώφλι αν γίνω… πόρνη, μια και τότε το επάγγελμα της τραγουδίστριας δεν είχε καλό όνομα», είχε δηλώσει σε συνέντευξή της Τζένη Βάνου, προσθέτοντας πως βρήκε τις βαλίτσες με τα ρούχα της έξω από την πόρτα. Ο πατέρας της της δήλωσε με αυτόν τον τρόπο ότι την έχει ξεγράψει.

Ωστόσο, τον ξαναείδε λίγο καιρό αργότερα, όταν σε ένα από τα «Κυριακάτικα Πρωινά» του Rex εμφανίστηκε για να της ζητήσει συγγνώμη.

Η ίδια είχε περιγράψει σε συνέντευξή της τη στιγμή της συμφιλίωσης: «Σ’ ένα από τα “Κυριακάτικα Πρωινά” του Rex, ήρθε να με δει ο πατέρας μου, με την ετεροθαλή αδερφή μου. Ήταν αρχιεργάτης στα πιεστήρια μιας εφημερίδας κι άκουγε απ’ τους κουτσομπόληδες δημοσιογράφους, που δεν ήξεραν ότι ήταν μπαμπάς μου, πόσο βράχος ηθικής ήμουν. Μου είπε “όσο μεγάλη και να γίνεις σε δόξα και ηλικία, να μάθεις να ζητάς συγγνώμη. Αυτό ήρθα σήμερα εγώ να ζητήσω, γιατί δεν ήξερα τι παιδί είχα κάνει”…».

Πρώτη εμφάνιση – πρώτο βραβείο και σύντομα η καταξίωση

Η Τζένη Βάνου τραγούδησε για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό το 1964, με το τραγούδι του Μίμη Πλέσσα «Τώρα» και πήρε το Α΄ βραβείο στο Φεστιβάλ Ελαφράς Μουσικής της Θεσσαλονίκης.

Μάλιστα, ο Δημήτρης Χορν που ήταν κριτής στο Φεστιβάλ και είχε ψηφίσει τη Βάνου, κατηγορήθηκε ότι την προτιμάει για την εξωτερική της εμφάνιση. Ο αξέχαστος ηθοποιός τότε είχε απαντήσει: «Μα, δεν έχετε καταλάβει ακόμα ότι τα επόμενα πενήντα χρόνια θα μας βασανίζει με τη φωνή της;».

Η Τζένη Βάνου είχε πια ξεχωρίσει. Άλλωστε, σημειώνεται πως από το 1961 έως το 1969, εμφανιζόταν στη «Νεράιδα», που ήταν ένα από τα μεγαλύτερα καλοκαιρινά νυχτερινά κέντρα της εποχής.

Το τραγούδι όμως που την καθιέρωσε πραγματικά ήταν το «Αν σ’ αρνηθώ αγάπη μου», επίσης του Μίμη Πλέσσα. Το 1965, η Τζένη Βάνου γεύεται την καταξίωση, καθώς κυκλοφορεί από τη LYRA ο πρώτος μεγάλος δίσκος της με έξι τραγούδια του Πλέσσα αλλά και έξι λαϊκά, διασκευασμένα και ενορχηστρωμένα από τον ίδιο.

Η εκτίμησή της στον Μίμη Πλέσσα, λόγος να πει «όχι» στον Μάνο Χατζιδάκι

Η εκτίμησή της στο πρόσωπο του Μίμη Πλέσσα ήταν τέτοια, που εξαιτίας της συνεργασίας τους, αρνήθηκε να ερμηνεύσει τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι.

Όταν της τηλεφώνησε ο διευθυντής της δισκογραφικής της εταιρίας, Τάκης Λαμπρόπουλος και της ανακοίνωσε ότι ο Χατζιδάκις είχε ζητήσει να συνεργαστούν, εκείνη, γνωρίζοντας τη συνεχή αντιπαράθεση Χατζιδάκι – Πλέσσα, απάντησε:

«Ρε Τάκη, ο Μίμης μ’ έβγαλε. Πώς θα του το κάνω αυτό;».

Αργότερα, η Τζένη Βάνου είχε αναφέρει πως έμεινε με την πίκρα ότι δεν τραγούδησε Χατζιδάκι, αλλά και πως αν είχε δεχτεί τη συνεργασία, δεν θα μπορούσε να κοιμηθεί τα βράδια.

Το πέρασμα στο λαϊκό

Στις αρχές της δεκαετίας του ‘70, η Τζένη Βάνου πραγματοποιεί τη μεγάλη στροφή της καριέρας της και με τη βοήθεια του Τόλη Βοσκόπουλουπερνά στο λαϊκό τραγούδι. Μόλις είχε επιστρέψει από την Αμερική, όπου δούλευε για περίπου μία διετία, χωρισμένη και μόνη με δύο μικρά παιδιά (τον Μιχάλη και την Αθηνά από τον γάμο της με τον επιχειρηματία Βασίλη Ρηγόπουλο), χωρίς δουλειά και χωρίς λεφτά.

Σε αυτή τη δύσκολη φάση της ζωής της, συνάντησε μια μέρα τον Τόλη Βοσκόπουλο, ο οποίος τη βοήθησε να ξεκινήσει και πάλι από την αρχή. Της έγραψε δύο λαϊκά τραγούδια («Αγόρι μου» και «Σε παρακαλώ, σήκω και φύγε»), που έγιναν μεγάλες επιτυχίες.

Στα χρόνια του ’80, η πορεία της Τζένης Βάνου, που στις δυο προηγούμενες δεκαετίες στέφθηκε από τεράστιες επιτυχίες, άρχισε να γνωρίζει μια κάμψη. Η φωνή της στο δεύτερο μισό της δεκαετίας, αν και εμφάνισε μια κάποια φθορά, δεν τη σταμάτησε από το να δηλώνει παρούσα σε σειρά δίσκων που σημείωσαν εξίσου μεγάλες επιτυχίες.

«Μούσα» μεγάλων συνθετών

Ό,τι και να γραφτεί για τις ερμηνείες αυτής της μεγάλης φωνής, που μεσουρανούσε εκείνη την εποχή, είναι περιττό. Η Τζένη Βάνου συνδέθηκε με το έργο του Μίμη Πλέσσα, ίσως όσο καμιά άλλη ερμηνεύτρια, αφού το υπηρέτησε τόσο στα χρόνια του ’60, όσο και αργότερα, στη δεκαετία του ’70, με μεγάλες και αναλλοίωτες επιτυχίες.

Βέβαια, η «ιέρεια» του ελαφρολαϊκού τραγουδιού, κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης πορείας της, έχει τραγουδήσει εκτός από Μίμη Πλέσσα, τραγούδια και άλλων μεγάλων δημιουργών, κάνοντας την «κασετίνα» της Τζένης Βάνου «ασήκωτη» από το καλλιτεχνικό τους βάρος. Συγκεκριμένα, υπήρξε «μούσα» του Μίκη Θεοδωράκη, του Γιώργου Μουζάκη, του Αττίκ, του Τάκη Μουσαφίρη, του Κώστα Γιαννίδη, του Ζακ Ιακωβίδη, του Αλέκου Χρυσοβέργη κ.ά.

Η κακοποίηση από τον σύζυγό της

Το 1969, αφού η Τζένη Βάνου γέννησε τον γιο της, έφυγε για την Αμερικήμε την οικογένειά της. Ο γάμος της όμως δεν ήταν ευτυχισμένος. Ο σύζυγός της την κακοποιούσε επανειλημμένως, αλλά η Τζένη Βάνου έκανε υπομονή, γιατί ήθελε πολύ να αποκτήσει και δεύτερο παιδί.

Όπως έχει αναφέρει η ίδια, ο άντρας της τη χτυπούσε ακόμα και όταν ήταν έγκυος στην κόρη τους. Οι φίλοι της, τη θυμούνται με φουσκωμένη την κοιλιά από την εγκυμοσύνη και μαυρισμένο το μάτι από τα χτυπήματα. Τότε, αποφάσισε να γυρίσει πίσω στην Ελλάδα. Χώρισε από τον σύζυγό της και ανέλαβε μόνη την ανατροφή των δύο παιδιών τους. Η τραγουδίστρια δεν έκρυψε ποτέ ότι ο άντρας της τη χτυπούσε. Προτίμησε να δημοσιοποιήσει το πρόβλημά της, προτρέποντας κατ’ αυτό τον τρόπο και άλλες γυναίκες να μη φοβούνται και να ζητήσουν βοήθεια, σε περίπτωση που τους συνέβαινε κάτι αντίστοιχο.

Σαν μητέρα, παρόλο που ήταν μόνη της, τα κατάφερε περίφημα. Άλλωστε, από τα πρώτα χρόνια της καριέρας της στο τραγούδι, παραδεχόταν πως ήταν για εκείνη μια δουλειά που την έκανε για βιοποριστικούς λόγους και ότι βασικό μέλημά της ήταν η οικογένεια. Γι΄ αυτό ήταν μια από τις πιο σεμνές τραγουδίστριες, που δεν υιοθέτησε ποτέ την ιδιότητα της σταρ. Μάλιστα, σε συνέντευξή της είχε αναφέρει ότι δεν αγάπησε όπως έπρεπε τον εαυτό της, με αποτέλεσμα να κουβαλάει πολλές ανασφάλειες και στη δουλειά της.

Τα τελευταία της χρόνια μέχρι το «ύστατο χαίρε»

Η μεγάλη Τζένη Βάνου τα τελευταία χρόνια της ζωής της βρισκόταν μακριά από τη δισκογραφία και ζούσε στη Νέα Σμύρνη, οπού διατηρούσε μίνι μάρκετ μαζί με τον γιο της. Αυτή την απόφαση την πήρε το 2010, προκειμένου να βοηθήσει οικονομικά τα παιδιά της.

Πηγή φωτογραφίας: womenonly.gr

Παρόλο που ήταν αναγνωρίσιμο πρόσωπο, δούλευε η ίδια στο μαγαζί, χωρίς να την απασχολεί ότι ο κόσμος την ήξερε μέσα από το τραγούδι και ενδεχομένως να εισέπραττε αρνητικά σχόλια ή κουτσομπολιό για την επιλογή της. Το μίνι μάρκετ έφερε το όνομά της, «Τζένης Μάρκετ».

Οι άνθρωποι που τη συναντούσαν καθημερινά, δεν έβλεπαν μια πρώην σταρ, αλλά μια καθημερινή γυναίκα. Κι όμως, Η Τζένη Βάνου, υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες λαϊκές τραγουδίστριες.

Τον Αύγουστο του 2013 έκανε επέμβαση στον λαιμό για να της αφαιρεθεί ένας όγκος.  Στις αρχές του 2014 αντιμετώπισε ξανά σοβαρά προβλήματα υγείας εξαιτίας μεταστάσεων του καρκίνου.

Ωστόσο, στις 5 Φεβρουαρίου 2014, η Τζένη Βάνου «μετακόμισε» στη«γειτονιά των αγγέλων», νικημένη από τον καρκίνο στο νοσοκομείο Μεταξά, στον Πειραιά, όπου νοσηλευόταν.

Κλείνοντας, αξίζει να προστεθεί πως η Τζένη Βάνου για τη δουλειά της βραβεύτηκε στην Ισπανία, την Πολωνία και την πρώην Σοβιετική Ένωση.

Παρόλο που έλεγε πως το τραγούδι ήταν απλά ένα επάγγελμα, το υπηρέτησε με ήθος και συνέπεια, χωρίς ποτέ να διαψεύσει τον πατέρα της, για τα λόγια που της είπε όταν της ζήτησε συγγνώμη…

Ελάχιστα από τα τραγούδια που άφησαν εποχή

Δισκογραφία

1970-Χίλιες βραδιές
1972-Σ΄αγαπώ
1973-Αγόρι μου
1974-Αν η αγάπη
1975-Αγάπησα αμάρτησα
1975-Έρωτα μου ανεπανάληπτε
1976-Έλα
1977-Τζένη Βάνου
1977-Να μ’ αγαπάς
1978-Το αμαξάκι
1978-Έχασα εσένα
1979-Άκουσε με
1981-Τις ώρες που σε θέλω
1982-Αν μ’ αγαπούσες
1982-Μπορώ
1983-Αγάπη σημαίνει θυσία
1984-Τα πρώτα μου τραγούδια (1959-1964)
1985-Τα καλύτερα μου χρόνια
1987-Και μου ‘δωσες αγάπη
1989-Μόνη
1989-Οι Μεγαλύτερες Επιτυχίες
1991-Για σένα
1992-Μη χάνεσαι
1992-Σχεδόν απόγευμα
1993-Παιδί μου
1993-Σαλονικιώτικο φεγγάρι
1995-Μεγάλα πορτραίτα ΕΜΙ
1996-Όσα ζήλεψα
1997-Τα Καλύτερα μου τραγούδια
1997-Τραγούδια από τις 45 στροφές
1997-Τα Ερωτικά του 60
1998-Αγία αχαριστία
2000-Πορτραίτα Τραγουδιστών
2002-Η δική μου η φωνή
2002-Αγόρι μου – Αν η αγάπη
2005-Τραγουδά Μίμη Πλέσσα
2006-Σε τραγούδια από τον κινηματογράφο
2007-Η Φωνή 1959 – 1982 4 Cd

Πηγές: ogdoo.gr, mixanitouxronou.gr, sansimera.gr, espressonews.gr, wikipedia

Μοίρασε το άρθρο!