Ο βιασμός – Μια αντρική ματιά – Του latsion
Υπάρχει ένας πίνακας ζωγραφικής του 1611 με τίτλο «Ιουδίθ και Ολοφέρνης». Τον ζωγράφισε η Αρτεμισία Τζεντιλέσκι, που ήταν μαθήτρια του Caravaggio. Ο πατέρας της νεαρής Αρτεμισίας διαβλέποντας το ταλέντο της κόρης του, προσέλαβε ως δάσκαλό της, τον τριαντάχρονο ζωγράφο Αρτζεντίνο Τάσι, που βίασε την Αρτεμισία όταν εκείνη ήταν 17 χρονών.
Η Αρτεμισία δεν είχε Metoo, ούτε κοινωνικά δίκτυα Facebook, Twitter, Instagram για να καταγγείλει δημόσια το γεγονός. Αλλά είχε την τέχνη της! Μέσα από την τέχνη της, καταδίκασε το φρικτό πράγμα που της συνέβη. Ζωγράφισε τη βιβλική ιστορία της Ιουδίθ και του Ολοφέρνη, τη στιγμή που η Ιουδίθ σκοτώνει τον Ολοφέρνη.
Ας δούμε τώρα ποιοι ήταν η Ιουδίθ και ο Ολοφέρνης.
Κατά την πολιορκία της μικρής πόλης της Ιουδαίας, Βαιτυλούα, από τους Ασσυρίους, η Ιουδίθ, μια νέα Ιουδαία χήρα, κατορθώνει να εμψυχώσει τους πολιορκημένους συμπατριώτες της και να σκοτώσει τον αρχηγό των Ασσυρίων Ολοφέρνη, με αποτέλεσμα οι Ασσύριοι να πανικοβληθούν και να τραπούν σε φυγή.
Η αλληγορία που εκπέμπει ο πίνακας της Τζεντιλέσκι έγκειται στην πολλαπλή ερμηνεία του. Από τη μια η Ιουδίθ φαντάζει να λάμπει με ένα φως εσωτερικό, ως απεσταλμένη του Θεού, ενάντια στους άθρησκους επιδρομείς και από την άλλη, δείχνει την προσωπική κατάσταση της ηρωίδας απέναντι στην βία και καταδυνάστευση του βάρβαρου ανδρός. Η παρουσία της γριάς δίπλα της, πετυχαίνει να ενισχύσει την συμπαράσταση, δια της αντιπαραβολής, της ηλικιακής πείρας απέναντι στη νεανική, ορμητική διάθεση που αποπνέει η Ιουδίθ.
Η Αρτεμισία ανάφερε γι’ αυτό τον πίνακα ότι «θα χρειαστούν δύο γυναίκες για να σκοτώσουν αυτό το κτήνος». Γιατί στον πίνακα της δικαίωσης, δεν είναι μόνη της. Έχει τη βοήθεια που χρειάζεται. Τη βοήθεια των άλλων γυναικών. Και δεν σκοτώνει μόνο τον Τάσι, αλλά σκοτώνει όλο το σύστημα που την βασάνισε και την ντρόπιασε αφού βιάστηκε. Ζήτησε ουσιαστικά από όλες τις γυναίκες να βοηθήσουν να σκοτώσουν το σύστημα βιασμού μαζί. Να βάλουν τέλος στο slut shaming από γυναίκες προς άλλες γυναίκες. Να βάλουν τέλος στην εξουθενωτική και ανελέητη κριτική των γυναικών κατά των άλλων γυναικών, απλά και μόνο γιατί κάποια ξεφεύγει από την «κοινωνικά σωστή» γυναικεία συμπεριφορά ή γιατί αυτά που φοράει δείχνουν περισσότερη σάρκα από όσο «πρέπει».
Τα σχόλια των γυναικών είναι που τροφοδοτούν την κουλτούρα του βιασμού. Οι γυναίκες που μιλούν δημόσια για «γυναικεία θέματα», δηλαδή, υπέρ της ισότητας των φύλων και του φεμινισμού, κριτικάρονται έντονα από τις ίδια τις γυναίκες. Θεωρούνται «uncorrect» ή ακόμη χειρότερο «feminazi».
Γι’ αυτό, χρειάζεται κάτι άλλο.
Η Αρτεμισία δεν μπορούσε να οραματιστεί, έναν κόσμο που θα αλλάξει με τη βοήθεια των αντρών. Και αυτό γιατί ακόμη και σήμερα δεν μπορούμε να φανταστούμε πόσο εύκολο θα ήταν να σκοτώσουμε την κουλτούρα του βιασμού, με τη βοήθεια των αντρών! Γιατί, αν κάποιον αφορά η κουλτούρα του βιασμού, είναι τους ίδιους τους άντρες. Και εκείνοι έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη να σπάσουν την αλυσίδα. Γι’ αυτό πρέπει οι γυναίκες να μάθουν, όχι να συνεργάζονται μεταξύ τους για να σκοτώσουν το κτήνος, αλλά –να ζητήσουν βοήθεια- από τους άντρες.
Χρειάζονται οι άντρες να μιλήσουν ενάντια στα στερεότυπα των φύλων, ενάντια στην πατριαρχία. Χρειάζονται οι άντρες που θα μιλήσουν και θα πουν ότι δεν θεωρούν τη βία απόδειξη ανδρισμού. Που δεν μένουν απαθείς θεατές στο βιασμό. Που όταν αντιληφθούν ή και ακόμη και υποψιασθούν το κακό θα αντιδράσουν. Που θα τολμήσουν να πουν αυτή την άποψή τους ακόμα και στους φίλους τους. Που βλέπουν ότι άντρες και γυναίκες δεν βρίσκονται σε αντίπαλα στρατόπεδα.
Για την ιστορία, ο Τάσι υποσχέθηκε στην Αρτεμισία γάμο, για να αποσιωπήσει το βιασμό. Αφού πέρασαν 9 μήνες, ο πατέρας της Αρτεμισίας κατάγγειλε τον Τάσι γι΄ αυτό που έκανε. Η δίκη που έγινε, κράτησε 7 μήνες και είναι καταγεγραμμένη σε πρακτικά τετρακοσίων σελίδων. Σύμφωνα με την απόφαση, δεν τιμωρήθηκε ο Τάσι αλλά η Αρτεμισία σε μια εκδοχή του βασανιστηρίου sibille, κατά το οποίο της έδεσαν τα δάχτυλα με σκοινιά και τα έσφιγγαν για να πονά!
