Στις αρχές της νέας χρονιάς, πιθανότατα τον επόμενο Φεβρουάριο, αναμένεται να νομοθετηθεί η μεταφορά των Πολεοδομιών (υπηρεσίες δόμησης- ΥΔΟΜ) στο κεντρικό κράτος από τους δήμους, με κύρια αρμοδιότητα την έκδοση οικοδομικών αδειών, απόφαση που γνωστοποιήθηκε στα τέλη Νοεμβρίου στο υπουργικό συμβούλιο.
Η σταδιακή υπαγωγή των πολεοδομιών στο Κτηματολόγιο από τον Ιούνιο του 2026 με στόχο η μεταφορά τους να έχει ολοκληρωθεί στις αρχές του 2027. Την ίδια ώρα η αυτοδιοίκηση, που βρίσκεται στα… κάγκελα για την απόφαση αυτή, σχεδιάζει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι διαφωνεί με τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων των ΥΔΟΜ από τους δήμους στο Κτηματολόγιο.
Την πρωτοβουλία για την προσφυγή ΣτΕ ανέλαβε η ΚΕΔΕ, το Δ.Σ της οποίας τάχθηκε εξαρχής κατά της μεταφοράς των πολεοδομιών, ενώ προσδοκά να υπάρξει μια θετική εξέλιξη, μετά τη νίκη της στο θέμα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ). Συγκεκριμένα η Κεντρική Ένωση των Δήμων, στήριξε τους δήμους και τους πολίτες που προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), η ολομέλεια του οποίου έκρινε αντισυνταγματικές συγκεκριμένες διατάξεις του ΝΟΚ, γεγονός που δικαίωσε τις θέσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αποτέλεσμα ήταν να κατατεθεί τροπολογία στο νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών, η οποία προβλέπει την αναστολή έκδοσης προεγκρίσεων και οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση των αντισυνταγματικών διατάξεων, αλλά και την παύση συνεδριάσεων των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομικών Θεμάτων για μελέτες που σχετίζονται με τα επίμαχα κίνητρα του ΝΟΚ.
Κυρίζογλου: «Θα χρησιμοποιήσουμε κάθε θεσμικό μέσο για να αποτραπεί η μεταφορά»
Μιλώντας για το θέμα στο emakedonia.gr ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επανέλαβε ότι η Κεντρική Ένωση των Δήμων είναι κάθετα αντίθετη με τη μεταφορά της αρμοδιότητας των ΥΔΟΜ, από τους δήμους στο κεντρικό κράτος, συγκεκριμένα στο Κτηματολόγιο.
«Είμαστε αποφασισμένοι να χρησιμοποιήσουμε κάθε θεσμικό μέσο για να αποτραπεί αυτή η μεταφορά» σχολίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, υπενθυμίζοντας την ανάλογη προσφυγή της για το ΝΟΚ και για το Τέλος ταφής απορριμμάτων, επίσης στο ΣτΕ, υπόθεση που αναμένεται να εκδικαστεί πολύ σύντομα.
Για την ΚΕΔΕ, πρόσθεσε ο κ. Κυρίζογλου, αποτελεί συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα και αρμοδιότητα των δήμων να έχουν τον πρώτο και καθοριστικό ρόλο και λόγο, όσον αφορά τα ζητήματα που αφορούν τη φυσιογνωμία των πόλεων μας , τον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό καθώς και τον έλεγχο δόμησης για την τήρηση της νομιμότητας, στοιχείο, που όπως είπε, είναι κρίσιμο για την προστασία του περιβάλλοντος και την ποιότητα ζωής των πολιτών των τοπικών κοινωνιών.
«Πιστεύουμε ότι ο στόχος για λειτουργία ενός One Stop Shop για κάθε ακίνητο μπορεί να επιτευχθεί μέσω των δήμων κι όχι παρακάμπτοντάς τους. Αρκεί να ενισχυθούν οι ΥΔΟΜ των δήμων με τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους, το αναγκαίο επιστημονικό προσωπικό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος.
Αιρετοί επισημαίνουν ότι επί της ουσίας η κυβέρνηση προχωρά σε αυτή την απόφαση, «τιμωρώντας» τους δήμους για το θέμα του ΝΟΚ, ενώ εξηγούν ότι η ανακοίνωση για την μεταφορά των Πολεοδομιών από τους δήμους στο Κτηματολόγιο ΑΕ, έγινε χωρίς να έχει συζητηθεί ως πρόταση, με κανένα εμπλεκόμενο φορέα, όπως η ΚΕΔΕ, το ΤΕΕ ή την Ένωση Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΕΜΔΥΔΑΣ) και χωρίς να χορηγηθούν συγκεκριμένα στοιχεία, που να τεκμηριώνουν και να αποδεικνύουν ότι η καθυστέρηση στην έκδοση οικοδομικών αδειών, οφείλεται αποκλειστικά η κύρια, στις Πολεοδομίες.
Μόνο 185 δήμοι διαθέτουν ΥΔΟΜ
Το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης είναι πως οι ΥΔΟΜ πρέπει να ενταχθούν σε έναν ενιαίο φορέα, όπως το Κτηματολόγιο, με στόχο να επιταχυνθεί η έκδοση οικοδομικών αδειών, να υπάρχει ψηφιακός έλεγχος με μεγαλύτερη διαφάνεια, και να περιοριστούν οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται ανά περιοχή.
Μάλιστα, εκτιμάται πως από τους 332 δήμους της Ελλάδας μόλις οι 185 διαθέτουν ΥΔΟΜ, ενώ 28 μεγάλοι δήμοι με πληθυσμό τουλάχιστον 25.000 κατοίκων δεν έχουν πολεοδομική δομή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μία ΥΔΟΜ να πρέπει να εξυπηρετεί έως και εννέα όμορους Δήμους.
Σήμερα, πολλές δημοτικές ΥΔΟΜ είναι ανενεργές ή υποστελεχωμένες, ενώ υπάρχουν δήμοι χωρίς μηχανικούς, δήμοι που εξυπηρετούν 3–4 άλλους, και υπηρεσίες που λειτουργούν με 1–2 άτομα.
