Η στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα είναι καθαρή και λογικά συνεκτική. Αφενός αντίδραση στις τουρκικές παραβιάσεις, παραβάσεις και προκλήσεις τόσο διπλωματικά όσο και κατά τη διάρκεια του κάθε περιστατικού. Αφετέρου αποφυγή δημιουργίας ενός θερμού επεισοδίου το οποίο θα διευκόλυνε τις επιδιώξεις Ερντογάν να τεθούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα σε de facto επιδιαιτησία. Παράλληλα, ενίσχυση του δικτύου σταθερότητας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο που λειτουργεί αποτρεπτικά προς μια τουρκική κλιμάκωση.
Η λογική αυτής της στρατηγικής, όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνομαι, περιγράφεται σε προηγούμενο άρθρο (Πώς να αποφύγουμε τιςπαγίδες Ερντογάν). Από κάποιες πλευρές στο εσωτερικό της χώρας και κυρίως από την αξιωματική αντιπολίτευση εκφράζεται μια συνεχής και ηχηρή διαφωνία, που δεν περιέχει όμως κανένα στοιχείο συνεκτικής αντιπρότασης. Άλλοτε φαίνεται σαν η ΝΔ να θεωρεί ότι προκαλούμε και εμείς την Τουρκία και άλλοτε φαίνεται το ακριβώς αντίθετο, να ζητά η ΝΔ ακόμη περισσότερο αποφασιστική στάση.
Επειδή δυστυχώς αυτό το γεωπολιτικό περιβάλλον γίνεται καθημερινά (κυριολεκτικά καθημερινά) και πιο δύσκολο, αυτό που χρειάζεται η ελληνική εξωτερική πολιτική είναι ακριβώς το αντίθετο. Να ερμηνεύουμε έγκαιρα τον τρόπο με τον οποίο οι ευρύτερες εξελίξεις επηρεάζουν τις επιλογές και τον τακτικισμό του Ερντογάν και προς την δική μας κατεύθυνση.
Επιμένω δηλαδή στην εκτίμηση ότι το βασικό ενδιαφέρον του Ερντογάν είναι προς τα νοτιοανατολικά του σύνορα, όπου θέτει αληθινά αναθεωρητικά ζητήματα. Όμως ο σύνθετος χαρακτήρας των αντιθέσεων στην περιοχή εκείνη της Δυτικής Ασίας και Μέσης Ανατολής δημιουργεί στον Ερντογάν τον πειρασμό της αναταραχής και προς την δική μας κατεύθυνση για λόγους ενίσχυσης της δικής του διαπραγματευτικής θέσης με τη Δύση. Συν βέβαια το εξαρτημένο αντανακλαστικό της προκλητικότητας που παράγεται από τον τρέχοντα εθνικιστικό παροξυσμό τον οποίο καλλιεργεί στο εσωτερικό της χώρας του.
Αυτές τις ημέρες τα στοιχεία αυτά ίσως γίνουν ακόμη περισσότερο έντονα, Γιατί μια αμερικανική αεροπορική επιδρομή στη Συρία είναι πολύ πιθανή τις επόμενες μέρες. Με απρόβλεπτη την αντίδραση του Ιράν και της Ρωσίας και την αντανακλαστική ανταπάντηση του Ισραήλ.
Θεωρώ όμως ότι δεν υπάρχει πραγματικός λόγος ανησυχίας (άλλο ανησυχία άλλο επαγρύπνηση). Η Ελλάδα ακολουθεί την πιο ρεαλιστική και αποτελεσματική εξωτερική πολιτική στη Μεσόγειο και στα Βαλκάνια ώστε να μην παρασυρθεί στην δίνη της γεωπολιτικής αστάθειας της περιοχής. Προφανώς και πρέπει να επιμείνουμε σε αυτήν, τόσο στο διεθνές επίπεδο όσο και κατά την πρακτική διαχείριση των αναμενόμενων δυσκολιών μέχρι να επανέλθει μια (σχετική) ηρεμία στην Ανατολική Μεσόγειο. Άλλωστε, όταν οι δυσκολίες είναι αναμενόμενες η αντιμετώπιση τους είναι ευχερέστερη.
Επανερχόμενοι στα της αντιπολίτευσης: Μετά τις πολλαπλές συναντήσεις του κ. Μητσοτάκη με ξένους παράγοντες, δημιουργείται η εντύπωση ότι αρχίζει να κατανοεί την ανάγκη να απεμπλακεί από την αδιέξοδη εθνικιστική ρητορεία Σαμαρά και να υποστηρίξει αυτήν την ρεαλιστική και αποτελεσματική εξωτερική πολιτική που προαναφέρουμε. Κάτι τέτοιο θα ήταν αντικειμενικά θετικό για την προστασία της οικονομίας και του τουρισμού, για την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας.
Συναίνεση με τη ΝΔ δεν υπάρχει λόγος να έχουμε, εθνική γραμμή στα βασικά θέματα όμως μπορεί να υπάρξει.
Γιώργος Βεργόπουλος
