Είναι κοινή πεποίθηση πως το πλούσιο σε οξυγόνο αίμα είναι κόκκινο, ενώ το φτωχό σε οξυγόνο αίμα είναι μπλε.

Όπως εξήγησε ο βοηθός καθηγητή αιματολογίας στο University of Washington School of Medicine, Dr. Kleber Fertrin στο Live Science “το αίμα είναι πάντα κόκκινο”. Απλά αλλάζει αποχρώσεις.

ΓΡΑΦΕΙ Η ΝΙΚΗ ΜΠΑΚΟΥΛΑ

Κάθε μόριο αιμοσφαιρίνης -πρωτεΐνη στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει οξυγόνο- περιέχει τέσσερα άτομα σιδήρου. Αυτά αντανακλούν το κόκκινο φως και έτσι δίνουν στο αίμα μας το κόκκινο χρώμα του.

Η απόχρωση του κόκκινου αλλάζει, ανάλογα με το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα.

Όταν η αιμοσφαιρίνη παίρνει οξυγόνο στους πνεύμονες, το αίμα παίρνει χρώμα έντονου κόκκινου (κερασιάς), καθώς κατευθύνεται προς τις αρτηρίες και προς τους ιστούς στο σώμα μας.

Στο ταξίδι της επιστροφής στους πνεύμονες -αφότου τα κύτταρα του αίματος έχουν παραδώσει το οξυγόνο στους ιστούς σε όλο το σώμα-, το αποξυγονωμένο αίμα που ρέει μέσα στις φλέβες είναι πολύ πιο σκούρου κόκκινου χρώματος.

Σε καμία στιγμή το χρώμα δεν ‘φεύγει’ από την παλέτα του κόκκινου.

Πιστεύεται ότι η παρανόηση που αφορά τις μπλε φλέβες -που βγάζουν κόκκινο χρώμα- να αφορά την αιμοληψία.

Όταν η βελόνα γλιστράει στην μπλε -ή πράσινη- φλέβα, το αίμα που στάζει στο φιαλίδιο είναι το σκούρο, αποξυγονωμένο αίμα -του μπορντό χρώματος.

Η μπλε ή πράσινη φλέβα είναι σχεδόν σαν μια ψευδαίσθηση που προκαλείται από το γεγονός ότι βρίσκεται κάτω από αυτό το μικρό, αλλά σημαντικό στρώμα δέρματος.

Τα χρώματα που βλέπουμε βασίζονται στο μήκος κύματος που αντιλαμβάνεται ο αμφιβληστροειδής μας.

Τα διάφορα στρώματα του δέρματος κάνουν τα μήκη κύματος να ‘διασκορπίζονται’ με διαφορετικούς τρόπους. Κάτω από το πιο σκούρο δέρμα, οι φλέβες εμφανίζονται συχνά πράσινες. Κάτω από πιο ανοιχτόχρωμους τόνους δέρματος φαίνονται μπλε ή μοβ.

Αυτό συμβαίνει επειδή τα πράσινα και μπλε μήκη κύματος του φωτός είναι μικρότερα από τα κόκκινα μήκη κύματος. Συν του ότι το κόκκινο φως διεισδύει καλύτερα στον ανθρώπινο ιστό από το μπλε φως.

Έτσι, ενώ τα κόκκινα μήκη κύματος απορροφώνται από το δέρμα μας, το πράσινο και το μπλε αντανακλώνται και διασκορπίζονται πίσω σε εμάς.

Άλλα αιμοφόρα αγγεία, όπως τα μικροσκοπικά τριχοειδή αγγεία πιο κοντά στην επιφάνεια, δεν επηρεάζονται τόσο πολύ από αυτή την ψευδαίσθηση.

Για αυτό τα δάχτυλα φαίνονται ροζ -επειδή τα αγγεία είναι πολύ πιο κοντά στην επιφάνεια από ό,τι είναι η φλέβα.

Είναι παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει στα πρώιμα στάδια ενός μώλωπα -που είναι το αίμα έξω από το αγγείο: εάν ο τραυματισμός είναι κοντά στην επιφάνεια, ο μώλωπας θα φαίνεται κόκκινος ή μοβ. Εάν είναι βαθύτερος, θα φαίνεται μοβ-μπλε.

Συμπερασματικά, το χρώμα του ίδιου του αίματος δεν αλλάζει. Αλλάζει ο τρόπος που το βλέπουμε.

Σε κάθε περίπτωση, μπλε αίμα υπάρχει σε καβούρια, αστακούς, χταπόδια και αράχνες.

Αυτά τα πλάσματα έχουν χαλκό στο αίμα τους αντί για σίδηρο, που δίνει στο αίμα μπλε χρώμα.