ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΣΠΕΝΔΟΥ
Το εκπληκτικό Αρχαίο Θέατρο της Ασπένδου στη Μικρά Ασία
Το αρχαίο θέατρο της Ασπένδου θεωρείται ένα από τα καλύτερα διατηρημένα αρχαία ελληνικά θέατρα στον κόσμο. Η τεράστια κλίμακα του θεάτρου είναι εντυπωσιακή. Το συνολικό πλάτος του θεάτρου είναι 96 μέτρα και έχει χωρητικότητα καθισμάτων 10.000 – 12.000 θεατών, ενώ άλλα στοιχεία ακολουθούν γενικές αναλογίες: το πλάτος της σκηνής είναι το μισό του πλάτους του κτιρίου και η διάμετρος της ορχήστρας είναι το μισό του πλάτους της σκηνής. Χτίστηκε από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Ζήνωνα το 155 μ.Χ. στην ελληνιστική περίοδο. Οι κερκίδες (το κοίλον) είναι σκαμμένες στην ανατολική πλαγιά της ακρόπολης. Τα υπόλοιπα – η σκηνή, ο οπίσθιος τοίχος και οι πλευρικοί πύργοι – αποτελούνται από ένα σύστημα πέτρινων αψίδων και θόλων. Το κοίλο ήταν κατασκευασμένο αμφιθεατρικά και έφερε τρία διαζώματα, (το κάτω, το μεσαίο και το άνω με θολωτές καμάρες) ενδιάμεσα των οποίων φέρονταν ανά είκοσι σειρές μαρμάρινα καθίσματα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον από αρχιτεκτονική άποψη παρουσιάζει η μεγάλη πρόσοψη της σκηνής που το ύψος της έφθανε περίπου τα 14 μ.
Ολόκληρο το χώρο της σκηνής φέρεται να σκέπαζε λοξή ξύλινη στέγη που εξασφάλιζε επίσης και ηχομόνωση. Η στέγη αυτή ήταν κρεμαστή σε ιστούς που ήταν περασμένοι σε 58 πακτωμένους προβόλους στο άνω μέρος της σκηνής και που με σχοινιά σύρονταν περιμετρικά από τις θολωτές καμάρες του άνω διαζώματος. Λέγεται ότι το θέατρο αυτό, ήταν δωρεά δύο πλουσίων Ασπενδίων εμπόρων της εποχής.
Κατά την Βυζαντινή περίοδο το θέατρο είχε μεταβληθεί αρχικά σε καραβάν-σεράι (σταθμό καραβανιών), αργότερα όμως μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Σελτζούκους αποτελούσε Σελτζουκικό ανάκτορο. Μέχρι πρόσφατα στο θέατρο αυτό παρουσιάζονταν διάφορα θερινά καλλιτεχνικά φεστιβάλ. Το θέατρο συντηρείται επιμελώς ανά τακτά χρονικά διαστήματα και είναι γνωστό για την εξαιρετική ακουστική του και την έξοχη αρχιτεκτονική του διακόσμηση. Το διώροφο κτίριο είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό και, όπως και το μεγαλύτερο μέρος του θεάτρου, έχει διατηρηθεί εξαιρετικά καλά.
Σήμερα, το θέατρο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται όπως και στην αρχαιότητα. Από το 1994 και κάθε χρόνο, το θέατρο φιλοξένησε το Διεθνές Φεστιβάλ Όπερας και Μπαλέτου, με χιλιάδες επισκέπτες, όπως ακριβώς πριν από 2.000 χρόνια.
Εξωτερική άποψη του θεάτρου
Εσωτερική άποψη του τελευταίου ορόφου
Η επιγραφή που αναγράφει το όνομα του κατασκευαστή Ζήνωνα,
θα το βρείτε τέρμα επάνω δεξιά εάν διαβάσετε προσεχτικά.
Η Άσπενδος ήταν αρχαία Ελληνική πόλη στην περιοχή της Παμφυλίας στη Μικρά Ασία περίπου 40 χλμ. ανατολικά από την παραθαλάσσια πόλη Αττάλεια της Μικράς Ασίας. Ήταν αποικία των Ελλήνων από το Άργος που φέρεται να την ίδρυσαν περί το 1000 π.Χ. Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. η Άσπενδος αποτελούσε το σημαντικότερο κέντρο εμπορίου στη περιοχή με μεγάλες εξαγωγές γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Το 333 π.Χ. την πόλη κατέλαβε ο Μέγας Αλέξανδρος και το 190 π.Χ. περιέρχεται στους Ρωμαίους μετά από μεγάλη καταστροφή. Από το τέλος της Ρωμαϊκής περιόδου και στη συνέχεια κατά τη Βυζαντινή, η Άσπενδος έλαβε μια λατινογενή προσωνυμία καλούμενη “Primopolis” λόγω της εμπορικότητάς της, η οποία όμως άρχισε σιγά σιγά να φθίνει και να παρακμάζει. Από την αρχαία πόλη που βρίσκονται παρακείμενα του σημερινού λόφου Μπαλκίς κοντά στον ποταμό Μπάλκε Σου ή Κιοπρού Σου όπως λέγεται σήμερα ο αρχαίος Ευρυμέδοντας ποταμός, ξεχωρίζει το αρχαίο ελληνορωμαϊκό θέατρο που θεωρείται το καλύτερα διατηρημένο αρχαίο θέατρο στον κόσμο.
ΠΑΡΗΣ ΒΟΡΕΟΠΟΥΛΟΣ
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στο Κολλέγιο De La Salle. Είναι πτυχιούχος Γαλλικής Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Παράλληλα με τις πανεπιστημιακές του σπουδές, παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου στη δραματική σχολή Κυριαζή Χαρατσάρη.
Υπηρέτησε ως καθηγητής της γαλλικής γλώσσας και ως διευθυντής επί σειρά ετών στη Δημόσια Μέση Εκπαίδευση συμβάλλοντας στον παιδαγωγικό ανασχηματισμό των σχολικών χώρων και στην αναβάθμιση των συνθηκών εκπαίδευσης. Στις πρωτοβουλίες του για τη δημιουργία ενός πρότυπου σχολείου εντάσσονται: μοναδικές παρουσιάσεις ανθρώπων της επιστήμης, του πνεύματος, του πολιτισμού, της πολιτικής και του αθλητισμού, η δημιουργία γκαλερί- πινακοθήκης με έργα Ελλήνων και ξένων ζωγράφων, η τοποθέτηση ηχητικών εγκαταστάσεων για την παροχή αξιόλογων μουσικών ακροάσεων στα διαλείμματα, θεατρικά εργαστήρια με ετήσια παρουσίαση παραστάσεων, εργαστήρια δημοσιογραφίας με έκδοση μαθητικών εντύπων, καθώς και περιβαλλοντικά, χορωδίας, ζωγραφικής, λογοτεχνίας και αθλητισμού. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Δευτεροβάθμια Δημόσια Εκπαίδευση υπήρξε για δεκαπέντε έτη βαθμολογητής, αναβαθμολογητής και προϊστάμενος βαθμολόγησης, στο βαθμολογικό κέντρο ειδικών μαθημάτων του Υπουργείου Παιδείας, για τους υποψήφιους φοιτητές της Γαλλικής Φιλολογίας στα Α.Ε.Ι., καθώς επίσης και για πέντε έτη πρόεδρος σε εξεταστικά κέντρα του Υπουργείου Παιδείας για τις εξετάσεις στο Κρατικό Πτυχίο Γλωσσομάθειας.
Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, την ποίηση, το θέατρο, την κριτική, τη μετάφραση, κ.ά. Στα έργα του περιλαμβάνονται: το μονόπρακτο θεατρικό έργο «Το Αιώνιο Παιχνίδι» που παρουσιάστηκε στο Δημοτικό Θέατρο Συκεών και στο Καραπάντσειο Πολιτιστικό Κέντρο Αμπελοκήπων από το Θεατρικό Εργαστήρι Θέσπις σε σκηνοθεσία Γιώργου Κιουρτσίδη, η «Ανθολογία Γαλλικής Ποίησης Δέκα Γάλλων Ποιητών» με μεταφράσεις ποιημάτων και παρουσίαση ποιητών και λογοτεχνικών Σχολών, η μετάφραση των κριτικών μελετών αισθητικής του Γκυ ντε Μωπασσάν «Τι είναι μυθιστόρημα καθώς και Περί τέχνης: Ζωγραφική – Γλυπτική», οι ποιητικές συλλογές «Ποιητικές Διαδρομές» και «Οδοιπορικό Ζωής», η κριτική μελέτη «Η ζωή και το έργο του Αλμπέρ Καμύ», η επιστημονική μελέτη «Η Παιδεία στην Καππαδοκία από την αρχαιότητα ως την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1924», η συλλογή διηγημάτων «Ταξιδεύοντας στο Χρόνο», το δοκίμιο «Δύο Λογοτεχνικά Μανιφέστα – Μπρετόν και Σαρτρ», το δοκίμιο «Η Μικρά Ασία μέσα από την ελληνική λογοτεχνία», η μελοποιημένη ποιητική συλλογή «Τραγούδια του Δημήτρη Θέμελη για φωνή και πιάνο σε ποίηση Πάρη Βορεόπουλου», με τη Χριστίνα Σιδηροπούλου, μουσικολόγο, πιανίστα, το δοκίμιο «Το Θέατρο του Παραλόγου – Ευρωπαίοι και Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς», το δοκίμιο «Η Γαλλική Ποίηση σε Πρόζα» – Παρουσίαση – Μετάφραση – Σχόλια, Γάλλων ποιητών, την ιστορική μελέτη «Βυζάντιο – Βυζαντινές Εκκλησίες και Μνημεία της Θεσσαλονίκης», τη μονογραφία, «Η Μαλακοπή της Καππαδοκίας», σελ. 315-330, «1922-2022 – 100 Χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή», ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Δήμος Ν. Ιωνίας, Αθήνα, το μονόπρακτο θεατρικό έργο «Παραλογισμοί…», που παρουσιάστηκε στο Θεατρικό Εργαστήρι Θέσπις του Δήμου Νεάπολης-Συκεών σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία του Γιώργου Κιουρτσίδη.
Δημοσίευσε άρθρα εκπαιδευτικού και παιδαγωγικού περιεχομένου, μεθοδολογίας, πολιτισμού, τέχνης και λογοτεχνίας σε εφημερίδες και περιοδικά και συμμετείχε σε συνέδρια, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές.
Ποιητικά του κείμενα μελοποίησε ο μουσουργός, καθηγητής Δημήτρης Θέμελης.
Συμπεριλαμβάνεται στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Χάρη Πάτση, στην Εγκυκλοπαίδεια Γραμμάτων και Τεχνών της Αμφικτυονίας Ελληνισμού και στο Λεύκωμα της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.
Το 2010 έλαβε Εύφημη Μνεία από τη Δημοτική Επιτροπή Παιδείας του Δήμου Συκεών: α) για τη δημοσίευση του βιβλίου «Ανθολογία Γαλλικής Ποίησης Δέκα Γάλλων Ποιητών», β) για την έκδοση της μαθητικής εφημερίδας «Μαθητικά Κάστρα» του 4ου Γυμνασίου Συκεών με υπεύθυνο τον Διευθυντή Πάρη Βορεόπουλο, γ) για την παράσταση του θεατρικού έργου «Πλούτος» του Αριστοφάνη από τους μαθητές του 4ου Γυμνασίου Συκεών με υπεύθυνο τον Διευθυντή Πάρη Βορεόπουλο, στο πλαίσιο της Θεατρικής Παιδείας 2008-2009 του Δήμου Συκεών.
Βραβεύτηκε στον Παγκόσμιο Ποιητικό Διαγωνισμό της Αμφικτυονίας Ελληνισμού για το ποίημα «Ο Καλλιτέχνης», το 2014, και για το ποίημα «Τόπος του ήλιου και του έρωτα», το 2016.
Έλαβε τιμητικές διακρίσεις για τη συμβολή του στην ελληνική λογοτεχνία από την Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, το 2014 και το 2019, ενώ για την προσφορά του στον πολιτισμό, στην τέχνη και στην παιδεία, από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας το 2016, από το Σύλλογο Ζωγράφων Θεσσαλονίκης και Β.Ε. και από τον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης το 2017.
Το 2023 τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως καθώς επίσης έλαβε πιστοποιητικό τιμητικής διάκρισης για τη συμβολή του στη συλλογή ιστορικών κειμηλίων και την πολύπλευρη συμπαράσταση προς τα εκδοτικά δρώμενα τού Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος του Μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ.κ. Βαρνάβα.
Είναι μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών Β.Ε., του Συλλόγου Αποφοίτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. “Φιλόλογος”, της Αμφικτυονίας Ελληνισμού, καθώς επίσης και Έφορος Δημοσίων Σχέσεων της Εταιρείας Συγγραφέων Β.Ε.
Με ενδιαφέρον για τη γνωριμία του πολιτισμού άλλων λαών, ταξίδεψε σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής.
