Ο παράνομος Τύπος στη Βόρεια Ελλάδα–Της Δέσποινας Παπαδοπούλου

H μετάδοση και διάδοση της είδησης και των γεγονότων, δεν σταμάτησε ποτέ να υπάρχει και δε θα σταματήσει ποτέ. Από την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης 1941- 1944, υπήρχε ο παράνομος, μυστικός τύπος που ενημέρωνε καθημερινά τους πολίτες.

Της Δέσποινας Παπaδοπούλου

Με αφορμή την εθνική επέτειο πραγματοποιείτε έκθεση στη Θεσσαλονίκη , στο Βασιλικό θέατρο, που ξεκίνησε στις 28 Οκτώβριου και θα διαρκέσει ως τις 30 Νοέμβριου, με συνδιοργανωτές τον Δήμο Θεσσαλονίκης, ΕΣΗΕΜ-Θ και ΟΜΜΘ.

Στην έκθεση εκτίθενται φυλλάδια παράνομων τύπων της κατοχικής περιόδου και υπάρχει μεγάλη επισκεψιμότητα δημοσιογράφων, πολιτικών και απλών πολιτών. Μας δίνεται η ευκαιρία μέσα από αυτήν να καταλάβουμε πόσο συνετέλεσε ο “Τύπος” στον αγώνα των Ελλήνων, για την κατάκτηση του υπέρτατου αγαθού της ελευθερίας για την απελευθέρωση της χώρας.

Έμπειροι αλλά κυρίως τολμηροί δημοσιογράφοι και τυπογράφοι στοιχειοθετούσαν τα κείμενα τους σε σκοτεινά υπόγεια με κίνδυνο της ζωής τους, καθώς η τύπωση, η κυκλοφορία και η κατοχή τέτοιων εντύπων σήμαινε εκτελεστικό απόσπασμα. Καταγράφτηκε πως περισσότερες από 180 μυστικές εφημερίδες κυκλοφορούσαν στα χρόνια της κατοχής , από τις οποίες οι περισσότερες (58) τυπώνονταν στη Θεσσαλονίκη.

Όπως είναι λογικό, εκείνες τις εποχές τα σύνεργα για την δημιουργία των εντύπων ήταν ελάχιστα : ένα μποστάνι, λίγες κάσες με στοιχεία, ένα ραδιόφωνο, δυο υγρές μπαταρίες και χαρτί, ήταν τα πρώτα σύνεργα ενός στοιχειώδους τυπογραφείου.

Η πρώτη εφημερίδα που εκδόθηκε ήταν η “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ” την οποία είχαν δημιουργήσει στελέχη του ΚΚΕ, του κόμματος των Φιλελεύθερων, του Σοσιαλιστικού κόμματος, της Δημοκρατικής Ένωσης αλλά και αξιωματικοί όπως ο συνταγματάρχης Δημήτριος Ψαρράς.

Τις πληροφορίες τις συγκέντρωναν οι μηχανισμοί των οργανώσεων από ασύρματους, από εκπομπές του ΒΒC και ραδιοσταθμών της Μόσχας. Το περιεχόμενο των παράνομων εντύπων της κατοχής, ήταν ορθογραφικός, ειδησεογραφικός και ο χαρακτήρας τους αγωνιστικός.

Παρατίθενται μερικά αποσπάσματα των παράνομων εφημερίδων της κατοχικής περιόδου :

Ελευθερία 17 Νοεμβρίου 1942: Εμπρός! Όλοι στις θέσεις σας στον ιερό αγώνα.

Μακεδονική Φλόγα 7 Αυγούστου 1944: Η μακεδονική φλόγα προβάλλει στο ματωμένο ορίζοντα της εθνικής πάλης πλημμυρισμένη από το φως της λευτεριάς που σκορπίζουν παντού στη σκλαβωμένη ελληνική γη οι ηρωικές φάλαγγες του Εθνικού στρατού ΕΛΑΣ.

Λαϊκή φωνή 20 Μαρτίου 1943 : Ο Ελληνικός λαός νίκησε. Ματαίωσε προσωρινά την επιστράτευση.

Ελευθερία 23 Ιουνίου 1943: Η πάλη του λαού κατά του διαμελισμού της Μακεδονίας.

Εξόρμηση 9 Σεπτεμβρίου 1944: Άρχισε η μάχη της λευτεριάς. Οι αντάρτες μας εξοντώνουν τους τύραννους.

Μοίρασε το άρθρο!