Οι μεγάλες φωνές της Ελλάδας: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΡΟΠΑΝΟΣ

e69f9c1f8dc9e0ff800637765b5a6bb9-696x464.jpg.pagespeed.ce.4wV8lNd6Hq

Επιμέλεια: Δέσποινα Καλύβη

«Όταν έχω εσένα
μπορώ να ονειρεύομαι ξανά
ανοίγω μες στη θάλασσα πανιά
και πιάνω μες τα χέρια μου
τον κόσμο να τον φτιάξω»

«Όταν έχω εσένα»… Το τελευταίο μεγάλο τραγούδι του Δημήτρη Μητροπάνου που αγαπήθηκε όσο λίγα και αποτέλεσε ύμνο στον έρωτα… Σε στίχους του Λάκη Λαζόπουλου και του Σταμάτη Κραουνάκη,αποτέλεσε το κύριο τραγούδι της παράστασης ο «Βιοπαλαιστής στη στέγη».

Μπορεί να ήταν μια από τις τελευταίες φορές που τραγούδησε τόσο αισθαντικά για τον έρωτα, όμως η 45χρονη καλλιτεχνική του πορεία ήταν γεμάτη μοναδικούς και αξέχαστους «ύμνους»: πάντα για τον έρωτα, αλλά και για τις αγωνίες και τα βάσανα. Κατάφερε όσο λίγοι ερμηνευτές να μιλήσει κατευθείαν στις καρδιές μας, μας έκανε να ερωτευθούμε, να νοσταλγήσουμε, να χορέψουμε, να ξεχαστούμε…

Δεν ήταν απλά ένας γνήσιος λαϊκός τραγουδιστής με βαθιά, χαρακτηριστική φωνή, αλλά ένας άνθρωπος αυθεντικός,πολιτικοποιημένος, που δεν μάσαγε τα λόγια του, ντόμπρος, που έπαιρνε θέση για όσα συνέβαιναν στον κόσμο. Αυτός ήταν ο Δημήτρης Μητροπάνος…

Γυρνώντας λίγο πίσω τον χρόνο τον βρίσκουμε να συνεργάζεται με κορυφαίους συνθέτες και ερμηνευτές, οι οποίοι σημάδεψαν το έργο του, όπως ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Δήμος Μούτσης, οΜάριος Τόκας, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση.

Από τη «Θεσσαλονίκη» και τα «Λαδάδικα» έως τη «Ρόζα» και από το «Για να σ’ εκδικηθώ» μέχρι το «Όταν έχω εσένα», ό,τι και να τραγούδησε ήταν μαγευτικό, όχι μόνο για τον τρόπο που το ερμήνευσε, αλλά και γιατί συνδύασε το λαϊκό με το έντεχνο ρεπερτόριο.

Όλη του τη ζωή ακολούθησε μια πορεία σταθερή, πιστός στις απόψεις του για την κοινωνία, «από κούνια» αριστερός, αντιμαχόμενος τα «δήθεν», πάντα αυθεντικός και αληθινός, μέχρι το τέλος. Το τέλος που ήρθε πρόωρα το 2012 μετά από μια μεγάλη μάχη με τον καρκίνο. Η φωνή του, όμως, βρίσκεται ακόμα εδώ μαζί μας, να μας συγκινεί και να μας συντροφεύει.

Τα πρώτα βήματα και η… Μικρή Μόσχα

Γεννήθηκε στην Αγία Mονή, μια συνοικία των Τρικάλων – από την οποία καταγόταν η μητέρα του – στις 2 Απριλίου του 1948 αλλά γνώρισε τον πατέρα του στα 29 του χρόνια. Αρχικά νόμιζε πως είχε πεθάνει στον εμφύλιο αλλά στη συνέχεια έμαθε πως ζει στη Ρουμανία ως πολιτικός εξόριστος.

Ο Δημήτρης Μητροπάνος (δεξιά) με τους φίλους του

Όπως έχει πει για τη γειτονιά του «H Αγία Μονή ήταν φτωχική συνοικία, υποβαθμισμένη και ήταν όλοι αριστεροί. Αφού κάθε εκλογές έρχονταν εκεί οι χωροφύλακες και ψήφιζαν για να υπάρχει… ισοζύγιο. Μικρή Μόσχα τη λέγανε».

Από μικρός έκανε διάφορες δουλειές για να ζήσει την οικογένειά του βρίσκοντας όμως χρόνο και για το τραγούδι, καθώς με τα γειτονόπουλα είχαν φτιάξει χορωδία και τραγουδούσαν τα βράδια καντάδες.

Κάποτε βρέθηκε με την παρέα στην Ελάτη, σε κατασκήνωση που είχε ο Γιώργος Σαμολαδάς, φίλος και στιχουργός του Απόστολου Καλδάρα. Εκεί τον πρωτάκουσε και ο Καλδάρας και του είπε: «Έχεις καλή φωνή, είσαι μικρός όμως και πρέπει να την δουλέψεις».

Ο 12χρονος Μητροπάνος χάρηκε, αλλά εκείνη την εποχή το τραγούδι δεν ήταν μέσα στα σχέδιά του. Τα όνειρά του ήταν άλλα.

Το 1964 έφυγε για την Αθήνα για να ζήσει με τον επίσης αριστερό θείο του, αδερφό της μάνας του, και πριν καλά καλά τελειώσει στο γυμνάσιο ανέβηκε στο πάλκο.

Οι αριστερές καταβολές του δεν θα μπορούσαν παρά να τον οδηγήσουν στη Νεολαία των Λαμπράκηδων, όπου οργανώθηκε εν μέσω μάλιστααπειλών ότι δε θα τον άφηναν να σπουδάσει λόγω των πεποιθήσεών του.Εκτός αυτού ήταν ανεπιθύμητος και από τα γυμνάσια της Αθήνας. Μάλιστα, όπως ο ίδιος είχε πει για να βγάλει δίπλωμα αυτοκινήτου περίμενε ως τη Μεταπολίτευση!

Η συνάντηση με τον «δεύτερο πατέρα» του, τον Ζαμπέτα

Ενώ βρίσκεται στην Αθήνα, έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση επισκέπτεται την «Κολούμπια».

Ο Μητροπάνος στα πρώτα του βήματα

Πώς περιγράφει ο ίδιος τα πρώτα του βήματα; «H εταιρεία του θείου μου έκανε μια συγκέντρωση στο «Πλακιώτικο Σαλονι» όπου τραγουδούσε ο Mπιθικώτσης. Όταν τελείωσε το πρόγραμμα με ‘βαλαν και τραγούδησα. Kάτι του Θεοδωράκη, δε θυμάμαι… O Mπιθικώτσης έτυxε να’ ναι ακόμα στο μαγαζί, με άκουσε, με φώναξε και μου είπε ότι «εσύ πρέπει να γίνεις τραγουδιστής» και «έλα να σε πάω εγώ στην Kολούμπια». Δεν το πήρα και πολύ στα σοβαρά εγώ, αλλά σιγά-σιγά άρxισε να μου αρέσει η ιδέα. Eιδικά όταν είδα και γνώρισα τον Kαζαντζίδη. Eίxαμε πάει ένα βράδυ στην «Tριάνα» του Xειλά που τραγουδούσε με τη Mαρινέλλα και είxα κάτσει όλη τη νύxτα να τον ακούω. Όρθιος. Για να μη xάσω τίποτα, να τα βλέπω όλα καλά. Eκείνο το βράδυ τον γνώρισα κιόλας από ένα φίλο που τον ήξερε και μετά πήγαμε και στο σπίτι που ‘μενε τότε με τη Mαρινέλλα, στην οδό Kνωσσού. H αλήθεια είναι ότι τότε, μόνο ο Kαζαντζίδης με ενδιαφέρει. Mπροστά του δε βλέπω τίποτα άλλο. Oύτε τον Mπιθικώτση… Aκόμα κι αργότερα που δούλεψα με τον Θεοδωράκη ο καβγάς μας ήταν το ότι μόνιμα εγώ ήμουν υπέρ του Kαζαντζίδη. Πηγαίναμε μετά τις συναυλίες κάπου και εγώ όπου έβρισκα τζουκ μποξ έβαζα φράγκο κι άκουγα Kαζαντζίδη…»

Στην Κολούμπια ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνωρίζει τον Γιώργο Ζαμπέτα.Μαζί του θα τραγουδήσει στα «Ξημερώματα», εγκαινιάζοντας μια μοναδική συνεργασία που σημαδεύει την καλλιτεχνική του πορεία. Ήταν μόλις 16 ετών. Τα βράδια τραγουδούσε και το πρωί πήγαινε σχολείο.

Ο Μητροπάνος με τον Ζαμπέτα

Ο Δημήτρης Μητροπάνοςμνημονεύει τον Ζαμπέτα ως μεγάλο του δάσκαλο καιδεύτερο πατέρα.Χαρακτηριστικά είχε δηλώσει ότι «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα».

Ο Ζαμπέτας μάλιστα του είχε δώσει μια συμβουλή την οποία τήρησε στο ακέραιο. Διηγείται ο Μητροπάνος: «Όταν ήμουν μικρός και δούλευα με τον Ζαμπέτα μου είχε πει «μην κάνεις το λάθος και προσπαθήσεις να μοιάσεις σε κανέναν γιατί δεν θα είσαι ποτέ τίποτα. Αν μιμηθείς κάποιον θα είσαι πάντα ο δεύτερος»».

Το 1966 ο Μητροπάνος συναντάται, τυχαία, για πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει, στη θέση άλλου καλλιτέχνη που τότε ασθενούσε, μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Άξιον Εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Ο πρώτος δίσκος και η αρχή μιας μεγάλης πορείας

Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι «Θεσσαλονίκη», που αποτελεί και την πρώτη του επιτυχία σε μουσική Γιώργου Ζαμπέτα. Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού«Χαμένη Πασχαλιά», το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Κάποιοι από τους στίχους του τραγουδιού:

«Καημός ιδρώτας κι αίμα/ Αχ τι ανάποδη ζωή/ Πλάκωσε πάλι η συννεφιά/ Πήγε στα χαμένα/ Κι ετούτη η Πασχαλιά».

Παρόλο που είχε παραδεχθεί ότι δεν του άρεσε καθόλου η διαδικασία της ηχογράφησης και του στούντιο, έκανε πολλούς δίσκους κατά τη διάρκεια της πορείας του.

Σημαντικός σταθμός υπήρξε η συνεργασία με τον συνθέτη Δήμο Μούτση και τον ποιητή – στιχουργό, Μάνο Ελευθερίου, στο άλμπουμ «Άγιο Φεβρουάριο» που σηματοδοτεί σταθμό στην ελληνική μουσική. Μάλιστα ο ίδιος θεωρούσε αυτόν τον δίσκο μαζί με το έργο «Στου Αιώνα την Παράγκα» που έκανε με τον Θάνο Μικρούτσικο ως τις καλύτερες δισκογραφικές δουλειές του.

Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.

O Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Λάκης Παπαδόπουλος, Μάριος Τόκας, Σπύρος Παπαβασιλείου, Τάκης Μουσαφίρης («Εμείς οι δυο» κ.α.), Χρήστος Νικολόπουλος («Πάρε Αποφάσεις» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός («Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό») ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1980.

Μητροπάνος και Θεοδωράκης

Τα τραγούδια της δεκαετίας του ’90

Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι «Για να σ’ εκδικηθώ») και Νίκου Πορτοκάλογλου («Κλείνω κι έρχομαι») αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού.

Το Δεκέμβρη του ’91 παντρεύεται για δεύτερη φορά (η πρώτη φορά ήταν το 79) με τη Βένια Μητροπάνου ύστερα από σχέση τριών ετών και γνωριμία τεσσάρων. Όπως είχε πει ο ίδιος «Aν ήταν να διαλέξω μια μόνο περίοδο από τη ζωή μου, θα ήταν αυτά τα χρόνια και ιδιαίτερα οι τελευταίοι μήνες που περιμένω το πρώτο μου παιδί…».

Ακολουθούν οι δίσκοι που συνδυάζουν το λαϊκό συναίσθημα με την πιο βαθιά έννοια των στίχων, οι οποίοι προέκυψαν από τις συνεργασίες με τον Μάριο Τόκα και το Φίλιππο Γράψα («Η εθνική μας μοναξιά» το 1992 και «Παρέα με έναν ήλιο» το 1994). Ο δίσκος «Η εθνική μας μοναξιά» περιλαμβάνει το κορυφαίο τραγούδι «Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη», το οποίοο Τόκας αρνιόταν πεισματικά επί χρόνια να το δώσει σε κάποιον ερμηνευτή. Πολλοί, μάλιστα, πίστευαν ότι το τραγούδι δεν θα αρέσει στον κόσμο, επειδή είχε «δύσκολους» στίχους.

Η στροφή σε πιο έντεχνες διαδρομές αλλά με την ταυτότητα του λαϊκού σηματοδοτείται από τη συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο στον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη.

Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με την Δήμητρα Γαλάνη και την σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δυο μουσικές βραδιές στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών.Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα. 

Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.α. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000. Ξεχωρίζει το «Πες μου τ’ αληθινά σου» σε μουσική Στέφανου Κορκολή και στίχους Ελεάνας Βραχάλη και Νίκου Μωραΐτη (με πρώτο single το «Σβήσε Το Φεγγάρι»),αλλά και η ζωντανή ηχογράφηση «Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο», από το πρόγραμμα – ωδή στον εθνικό χορό της Ελλάδας μαζί με τους Θέμη Αδαμαντίδη και Δημήτρη Μπάση, καθώς επίσης και ο δίσκος «Στη Διαπασών», ο οποίος περιέχει 12 λαϊκά τραγούδια και μια μπλουζ μπαλάντα.

Από τα τραγούδια του δίσκου ξεχωρίζει το τραγούδι «Η εκδρομή» του Γιάννη Μηλιώκα, το οποίο γράφτηκε για την επιστροφή του ερμηνευτή στη δισκογραφία μετά από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Τελευταίες δισκογραφικές δουλειές του Δημήτρη Μητροπάνου, ήταν η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηρώδειο (Σεπτέμβριος 2009),αποτελούμενη από 2 CD με τον τίτλο «Τα τραγούδια της ζωής μου», και ο δίσκος «Εδώ Είμαστε» με τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη σε στίχους του ίδιου, της Λίνας Νικολακοπούλου, του Μάνου Ελευθερίου, του Λάκη Λαζόπουλου και ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά. Κορυφαίο τραγούδι του δίσκου το «Όταν έχω εσένα».

Τον Ιούνιο του 2012 κυκλοφορεί το άλμπουμ-αφιέρωμα στο συνθέτη Μάριο Τόκα με τίτλο «Ήλιος Κόκκινος», στο οποίο συμμετέχει μεταξύ άλλων ο Δημήτρης Μητροπάνος με τρία τραγούδια («Της μοναξιάς οι σκλάβοι», «Γράψε μου κάτι», «Υπάρχουν κάτι μελωδίες»).

Τα τραγούδια αυτά σε μουσική του Τόκα είναι και τα τελευταία που ηχογράφησε ο Δημήτρης Μητροπάνος και μάλιστα λίγες μέρες πριν το θάνατό του.

Οι αγώνες και το λαϊκό τραγούδι

Όλα αυτά τα χρόνια η παρουσία του στο δημόσιο βίο δεν περιορίζεται μόνο στην καλλιτεχνική έκφραση. Διατυπώνει τη γνώμη του για τα πολιτικά δρώμενα και την κοινωνική πραγματικότητα με θάρρος και «χωρίς να μασάει τα λόγια του» σε διάφορες συνεντεύξεις που παραχωρεί. Ποια ήταν η άποψή του για τους αγώνες; Ο ίδιος είχε πει:

Με τον Θάνο Μικρούτσικο

«Οι προοδευτικοί άνθρωποι που αγωνίζονται και που σηκώνουν το κεφάλι θα το σηκώσουν και θα το σηκώσουν και πιο πολύ. Γι’ αυτό σας λέω, ότι κάπου θα ξυπνήσουν συνειδήσεις, θα ξυπνήσουν πράγματα, θα ξυπνήσουν τα μαζικά κινήματα» είχε αναφέρει σε συνέντευξή του στον Ριζοσπάστη.

Ποτέ φυσικά δεν ξέχναγε τη σχέση της καθημερινής ζωής και της τέχνης, των βασάνων και του λαϊκού τραγουδιού. Και όπως είχε πει κάποια στιγμή σε μια συνέντευξή του στην Ελευθεροτυπία:

«Η Ιστορία δείχνει ότι δυστυχία κι άνθηση των τεχνών πάνε μαζί. Αυτό είναι καλό για την τέχνη, αλλά κακό για τη ζωή μας».

Ο Δημήτρης Μητροπάνος έφυγε από τη ζωή στις 17 Απριλίου του 2012, σε ηλικία 64 ετών, χάνοντας τη μάχη με τον καρκίνο, αλλά μένοντας για πάντα στη μνήμη μας…

«Όταν έχω εσένα
νιώθω σαν παιδί, έχω έναν άνθρωπο
μη φοβού κανένα
Εσύ κι εγώ στον κόσμο
τον απάνθρωπο
Εσύ κι εγώ
Όταν έχω εσένα»

Δισκογραφία

1967: δίσκοι 45 στροφών
1970: Λαϊκή Παρέλαση.
1971: Δημήτρης Μητροπάνος, ο πρώτος δίσκος του. Στα πέντε τραγούδια η μουσική του Σπύρου Παπαβασιλείου, από τρία οι Γιώργος Ζαμπέτας και Άκης Πάνου, σε δύο του Γιώργου Μανισαλή.
1971: Άγιος Φεβρουάριος, μουσική Δήμος Μούσης, στίχοι Μάνος Ελευθερίου. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Πετρή Σαλπέα.
1973: Ο Δρόμος για τα Κύθηρα, μουσική Γιώργος Κατσαρός, στίχοι Ηλίας Λυμπερόπουλος. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Χριστιάνα.
1974: Νεκρικοί Διάλογοι, μουσική Μίμης Πλέσσας, στίχοι Κώστας Βίρβος. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος, Αντώνης Καλογιάννης, Γιώργος Μαρίνος, Λήσα, Λιλάντα Λυκιαρδοπούλου, Πασχάλης, Σπύρος Βλασσόπουλος, Κατιάνα Μπαλανίκα.
1974: Κυρά-Ζωή, ο δεύτερος δίσκος του. Σε έξι τραγούδια η μουσική του Σπύρου Παπαβασιλείου και οι στίχοι του Τάσου Οικονόμου. Ακόμη τρία τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη, δύο με μουσική του Γιώργου Κατσαρού.
1975: Σκόρπια Φύλλα, μουσική Απόστολος Καλδάρας, στίχοι Σώτια Τσώτου. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Χριστιάνα.
1976: Λαϊκά ’76, ο τρίτος δίσκος του, με τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη και των Σπύρου Παπαβασιλείου-Τάσου Οικονόμου.
1976: Τσιμεντένια Πρόσωπα, μουσική Γιώργος Κατσαρός, στίχοι Ηλίας Λυμπερόπουλος. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Ρένα Πάντα.
1977: Τα Παιδιά της Πιάτσας, τραγούδια από θεατρική παράσταση με κείμενα των Κώστα Καραγιάννη, Νίκου Καμπάνη και Ρούλη Μακρίδη και μουσική του Γιώργου Κατσαρού. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος, Νέλλη Γκίνη, Νίκος Δαδινόπουλος, Δούκισσα, Κώστας Καρουσάκης, Χαρούλα Λαμπράκη, Γιάννης Ντουνιάς, Πίτσα Παπαδοπούλου, Βίκυ Παππά, Νίκος Ρίζος και Ρίτα Σακελλαρίου.
1977: Ερωτικά Λαϊκά, ο τέταρτος δίσκος του, με τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη και των Σπύρου Παπαβασιλείου-Τάσου Οικονόμου.
1979: Παράπονο, ο πέμπτος δίσκος του. Έξι τραγούδια με στίχους Μάνου Κουφιανάκη. Μουσική των Σπύρου Παπαβασιλείου, Τάκη Μουσαφίρη, και από δύο οι Στέλιος Ζαφειρίου, Δώρος Γεωργιάδης, Νίκος Καραχάλιος.
1979: 14 Ζεϊμπέκικα, συλλογή τραγουδιών του.
1980: Λαϊκά του Σήμερα, ο Μητροπάνος σε τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη και των Σπύρου Παπαβασιλείου-Τάσου Οικονόμου.
1980: Πορτρέτο, συλλογή τραγουδιών του.
1981: Τα Συναξάρια, με τον Μητροπάνο σε μουσική Γιώργου Χατζηνάσιου. Οι στίχοι σε επτά τραγούδια του Μιχάλη Μπουρμπούλη, σε δύο του Μάνου Ελευθερίου, και ακόμη Μάνος Κουφιανάκης και Κυριάκος Ντούμος.
1981: Τα Λαϊκά της Νύχτας, με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Δούκισσα και Ρίτα Σακελλαρίου. Παλιά λαϊκά σε ενορχήστρωση Τάκη Μουσαφίρη.
1982: Τα 14 Χασάπικα, συλλογή τραγουδιών του.
1983: Λαϊκές Στιγμές, μουσική Σπύρος Παπαβασιλείου, στίχοι Λάκης Τεάζης και Νίκος Βρεττός.
1984: Τα Πικροσάββατα, μουσική Μίκης Θεοδωράκης, στίχοι Λευτέρης Παπαδόπουλος. Δεύτερες φωνές η Χάρις Αλεξίου.
1984: Τα Λαϊκά της Νύχτας Νο 2, με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Δούκισσα, Ρίτα Σακελλαρίου, Κατερίνα Στανίση και Χριστόφορο. Παλιά λαϊκά σε ενορχήστρωση Τάκη Μουσαφίρη.
1984: Όταν Μιλούν τα Τέλια, τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα με τον Δημήτρη Μητροπάνο και την Κατερίνα Στανίση.
1984: Ακόμα Μια Μέρα, τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Αντώνη Καλογιάννη, Ελπίδα, Δημήτρη Κοντολάζο, Σούλα Μαρτίνη, Κατερίνα Στανίση και Χριστόφορο.
1985: 15 Χρόνια Μητροπάνος, συλλογή 28 τραγουδιών του από το 1971 ως το 1684.
1985: Τα Νυχτέρια Μας, μουσική Σταύρος Κουγιουμτζής, στίχοι Λάκης Τεάζης.
1985: Για τα Παιδιά.
1986: Τα Ζημιάρικα.
1986: Αγάπη Μου Αγέννητη, τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη.
1986: Τ’ Ανάρπαχτα.
1987: Τέσσερις + Μία, δίσκος της Αθηναϊκής Κομπανίας με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο «Παράσταση».
1987: Ένας Καινούριος Άνθρωπος, μουσική Αλέκος Χρυσοβέργης, στίχοι Σπύρος Γιατράς. Στις δεύτερες φωνές η Βούλα Καραχάλιου.
1987: 16 από τα Ωραιότερα Τραγούδια Μου, συλλογή.
1987: Το Δικό Μας Τραγούδι, μουσική Σπύρος Παπαβασιλείου, στίχοι Λάκης Τεάζης, τραγούδι Δημήτρης Μητροπάνος, Δημήτρης Κοντολάζος, Κατερίνα Στανίση.
1988: Καινούρια Χρώματα, τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Στράτο Διονυσίου, Πίτσα Παπαδοπούλου, Πασχάλη Τερζή, Σοφία Εμφιετζή και Θανάση Κομνηνό.
1988: Έλα Γοριλάκι, δίσκος του Λάκη Παπαδόπουλου με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο «Για Να Σ’ Εκδικηθώ».
1988: Οι Μεγαλύτερες Επιτυχίες Του, συλλογή.
1989: Μια Νύχτα Στον Παράδεισο, μουσική Αλέκος Χρυσοβέργης, στίχοι Σπύρος Γιατράς, τραγούδι Δημήτρης Μητροπάνος, Λίτσα Διαμάντη, Θανάσης Κομνηνός, Βούλα Καραχάλιου.
1989: Εμείς οι Δυο, τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη.
1989: Πριν Τελειώσει η Νύχτα, συλλογή τραγουδιών του.
1990: 20 Μεγάλες Επιτυχίες, συλλογή τραγουδιών του.
1990: Εσύ Λέγε Με Έρωτα, μουσική Σπύρος Παπαβασιλείου.
1991: Σήκω Ψυχή Μου Σήκω Χόρεψε, δίσκος του Νίκου Πορτοκάλογλου με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο «Κλείνω κι Έρχομαι».
1991: Ξημέρωσε, δίσκος της Γλυκερίας με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο «Σε Λατρεύω».
1991: Θα ‘θελα Να ‘σουν Εδώ, δίσκος του Πασχάλη Τερζή με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο «Φίλε της Νύχτας».
1991: Στα Ξενυχτάδικα της Αγκαλιάς Σου, τραγούδια με μουσική του Θανάση Πολυκανδριώτη με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Ελένη Βιτάλη, Στράτο Διονυσίου, Κική Λουκά, Θανάση Κομνηνό.
1991: Μια Νύχτα στον Λυκαβηττό, ηχογράφηση της συναυλίας του Μητροπάνου την 16η Σεπτεμβρίου 1990. Συμμετέχει ο Γιώργος Μεράντζας.
1991: Πάρε Αποφάσεις, μουσική Χρήστος Νικολόπουλος, στίχοι Λευτέρης Παπαδόπουλος. Δεύτερες φωνές η Γλυκερία.
1992: Η Εθνική Μας Μοναξιά, με μουσική του Μάριου Τόκα. Οι στίχοι των Φίλιππου Γράψα , Σαράντη Αλιβιζάτου, Άννας Αργυρού, Κώστα Φασουλά, Γιάννη Πάριου.
1992: Η Γλυκερία στον Λυκαβηττό, ηχογράφηση συναυλίας της. Συμμετέχουν οι Δημήτρης Μητροπάνος, Γιάννης Βογιατζής, Γιάννης Μηλιώκας.
1992: Οι Μεγάλες Επιτυχίες, συλλογή 28 τραγουδιών του.
1993: Ο Παίζων, δίσκος της Αθηναϊκής Κομπανίας με τον Δημήτρη Μητροπάνο στο «Η Ζωή Σου ο Θάνατός Μου» και «Μια Νύχτα Ακόμη».
1993: Δίδυμα Φεγγάρια, δίσκος της Αλέκας Κανελλίδου. Ο Δημήτρης Μητροπάνος μαζί της στο ομότιτλο τραγούδι.
1993: Ο Μητροπάνος Τραγουδάει Σπανό, μουσική Γιάννης Σπανός, στίχοι Φίλιππος Γράψας.
1994: Ανήσυχο Βλέμμα, συμμετοχή του Μητροπάνου στον δίσκο της Μαντώς.
1994: 24 Ζεϊμπέκικα, συλλογή 24 τραγουδιών του από το 1971 ως το 1986.
1994: Παρέα Μ’ Έναν Ήλιο, σε τραγούδια με μουσική του Μάριου Τόκα και στίχους του Φίλιππου Γράψα. Συμμετέχει ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου.
1995: Τα 45άρια του Δημήτρη Μητροπάνου, συλλογή 24 τραγουδιών του, ηχογραφημένων από το 1967 ως το 1971.
1995: Έχω Μια Διαίσθηση (RCA 28631 LP-CD), δίσκος του Στέφανου Κορκολή. Ο Μητροπάνος μαζί του στο «Κάποιες Φορές».
1996: 30 Χρόνια Δ. Μητροπάνος.
1996: Τα Λαϊκά Μιας Ζωής.
1996: ΖΟΟΜ ’96.
1996: 16 Χασάπικα.
1996: Τα Ερωτικά.
1996: Τα Πρώτα Μου Τραγούδια/1967-1975.
1996: Τα Καλύτερα.
1996: Στου Αιώνα Την Παράγκα. Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος, στίχοι: Ά. Αλκαίος, Γ. Κακουλίδης, Κ. Λαχάς, Λ. Νικολακοπούλου.


1997: Ψάξε Στ’ Όνειρό Μας.
1998: Τα Μεγάλα Λαϊκά.
1998: Του Έρωτα & Της Φυγής.
1999: Εντελβάις. Μουσική: Μάριος Τόκας. Στίχοι: Άλκης Αλκαίος.
2001: Στης Ψυχής Το Παρακάτω.
2002: Αμμόχωστος Βασιλεύουσα. Μάριου Τόκα (συμμετοχή σε 4 τραγούδια).
2003: Θα Είμαι Εδώ.
2004: Υπάρχει Και Το Ζεϊμπέκικο.
2005: Πες Μου Τ’ Αληθινά Σου.
2007: Για Την Καρδιά Ενός Αγγέλου.
2008: Στη Διαπασών.
2009: Τα Τραγούδια Της Ζωής Μου.
2011: Εδώ Είμαστε. Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης. Στίχοι: Σταμάτης, Λίνα Νικολακοπούλου, Λάκης Λαζόπουλος και Κωστής Παλαμάς (ποίηση).
2012: Ήλιος Κόκκινος. Μάριος Τόκας (συμμετοχή με 3 τραγούδια).
2012: Χωρίς Επίλογο. 5 τραγούδια από τον επερχόμενο δίσκο που ετοίμαζε με τον Μίνωα Μάτσα συνοδευόμενα από μία μικρή νουβέλα για τη ζωή και την καριέρα του τραγουδιστή από τον Οδυσσέα Ιωάννου.
2014: Κρυφά. Ανέκδοτες ζωντανές ηχογραφήσεις.

Πηγές: Wikipedia, musicheaven.gr, sansimera.gr, mixanitouxronou.gr

Μοίρασε το άρθρο!