Πόσο μπορεί να αποτιμάται το κόστος της πανδημίας σε ανθρώπινες ζωές; Και πόση ηθική βάση μπορεί να έχει ένα τέτοιο ερώτημα στην Ευρώπη των αξιών του διαφωτισμού και της αλληλεγγύης;
Παρακάμποντας το δεύτερο σκέλος, η Γερμανία μάλλον έχει ήδη την απάντηση ως προς το πρώτο: Το κόστος της πανδημίας για την ευρωζώνη ισούται, grosso modo, με το δικό της πλεόνασμα – για την ακρίβεια, είναι κατά τι χαμηλότερο από το πλεόνασμα του γερμανικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών για το 2019.
ΓΡΑΦΕΙ Η ΝΙΚΟΛ ΛΕΙΒΑΔΑΡΗ
Από το σύνολο των προτάσεων που έχουν βάλει στο τραπέζι η Κομισιόν, η Γαλλία και η ΕΚΤ για την ανάσχεση της ιστορικής οικονομικής κρίσης που προκαλεί η πανδημία, η Γερμανία αποδέχεται ουσιαστικά μόνον τις πιστωτικές γραμμές του ESM, μαζί με την προσθήκη εγγυήσεων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ένα κεφάλαιο 100 δις ευρώ από την Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Το ευρωομόλογο δεν το συζητά, η ηθική του Βερολίνου εξακολουθεί να μην αντέχει την αμοιβαιοποίηση των χρεών – μέχρι κι ο Σόιμπλε, άλλωστε, επανεμφανίστηκε χθες για να δηλώσει ότι «η Ευρώπη θα γίνει πιο αδύναμη με τα κορονοομόλογα», έστω κι εάν δεν μας εξήγησε το γιατί.
Η ίδια όμως καλβινιστική «ηθική» του Σόιμπλε και του Βερολίνου ορίζει ότι η Γερμανία όχι μόνον δεν μπορεί να έχει κόστος, ακόμη και το ελάχιστο, αλλά πάντα πρέπει να έχει κέρδος από μια ευρωπαϊκή κρίση – ακόμη κι εάν αυτή η κρίση μετρά δεκάδες χιλιάδες νεκρούς. Και ως εκ τούτου, βάζει το πλαφόν των δανείων που μπορούν να αντλήσουν τα κράτη της ευρωζώνης από τον ESM στο 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης, ήτοι στα 240 δις ευρώ. Ως εκ τούτου η ίδια, ως η μεγαλύτερη μέτοχος του ESM, δεν θα δαπανήσει κεφάλαιο για την χρηματοδότηση της ανάκαμψης – αντιθέτως τα ποσά που θα βάλει ως εγγυήσεις στον Μηχανισμό Στήριξης θα είναι χαμηλότερα από το ετήσιο πλεόνασμά της. Και επίσης ως ο μεγαλύτερος μέτοχος, θα έχει και το μεγαλύτερο μέρος κέρδος σε ορίζοντα δεκαετίας με την επιστροφή των δανεικών από του πληγέντες. Εστω κι εάν αυτά τα δανεικά δεν θα δοθούν αυτή τη φορά με μνημονιακούς όρους αλλά με «ελαφρά αιρεσιμότητα», όπως διαμηνύεται τις τελευταίες ημέρες από το Βερολίνο.
Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, για μια ακόμη φορά, στο απόγειό της…