Η ιστορία της Γκρέτα: Αγώνας για τη διαφορετικότητα και την κλιματική αλλαγή

Η οικογένεια Έρμαν – Τούνμπεργκ, η οικογένεια της Γκρέτα, της ακτιβίστριας – σύμβολο και «πρόσωπο της χρονιάς» κατά το περιοδικό Time, αυτοσυστήνεται στο βιβλίο «Σκηνές από μια οικογένεια και έναν πλανήτη σε κρίση» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος σε μετάφραση του Ξενοφώντα Παγκαλιά. Η Μαλένα, ο Σβάντε, η Γκρέτα και η Μπεάτα γράφουν, κατ’ ουσίαν, για έναν κόσμο σε πλήρη σύγχυση και διανοητική αταξία. Πρόκειται για ένα οικογενειακό ημερολόγιο σε 90 σκηνές, που όπως ξεκαθαρίζει η οικογένεια δεν έχει στόχο να αρέσει, γι’ αυτό και δεν ωραιοποιεί τις καταστάσεις. Αντιθέτως περιγράφει περισσότερο έναν γολγοθά, παρά έναν άθλο.

«Είμαστε εργάτες της τέχνης» γράφει η μητέρα της, Μαλένα, γνωστή τραγουδίστρια όπερας, περιγράφοντας μια ζωή σε κίνηση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπου ταξίδευε κάθε λίγο. Μιλώντας για τα παιδικά της χρόνια, σχολιάζει πως μεγάλωσε σε μια συνηθισμένη οικογένεια, που κάτι την διαφοροποιούσε από τις άλλες: Η αλληλεγγύη στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Θυμάται πως στο σπίτι της φιλοξενούσαν πάντα πρόσφυγες χωρίς χαρτιά. 

 Άσπεγκερ και μπούλινγκ

Ο κοινωνικός ακτιβισμός μεταδόθηκε σχεδόν μέσω DNA από τη μια γενιά στην άλλη. Όταν η Γκρέτα ξέσπασε σε κλάματα στην τάξη της σοκαρισμένη από τις εικόνες με άπειρα σκουπίδια σε θαλάσσιες εκτάσεις, οι συμμαθητές της την κορόιδεψαν. Δεν ήταν η πρώτη φορά. Υπέστη συστηματικό μπούλινγκ εξαιτίας του συνδρόμου άσπεγκερ το οποίο οι γονείς της ανακάλυψαν, μετά από μια επώδυνη δοκιμασία. 

Η Γκρέτα ξαφνικά στην προεφηβεία της σταμάτησε να τρώει. «Δοκιμάσαμε τα πάντα» γράφει η μητέρα της περιγράφοντας την αγωνία και των δύο γονιών όταν είδαν το παιδί τους να χάνει 10 κιλά μέσα σε δύο μήνες. 

 Ο γολγοθάς συνεχίστηκε, στις αμφίβολες διαγνώσεις, στη γραφειοκρατεία των κέντρων υγείας, στην άγνοια των ιδρυμάτων, στην περιθωριοποίηση της Γκρέτας από τους συνομήλικους της. Όταν βρέθηκε μια δασκάλα που τους βοήθησε όσο κανείς, είχε αρχίσει ήδη να εκφράζει προβληματική συμπεριφορά η δεύτερη κόρη τους. Σε λίγο θα διαγνωστεί κι εκείνη με ΔΕΠΥ και άσπεγκερ. 
 

Όταν επέβαλε στην οικογένεια της να μετακινείται όσο μπορεί λιγότερες φορές με αεροπλάνο

Η Γκρέτα είχε φωτογραφική μνήμη, λέει η μητέρα της. Θυμόταν τα πάντα. Πρωτεύουσες τοπωνύμια. Όταν άρχισε να ασχολείται ενεργά με την κλιματική αλλαγή, οι πληροφορίες που τους έδινε ήταν καταιγιστικές, καθώς διάβαζε ό,τι υπήρχε στον τύπο σχετικά με το θέμα. Οργιζόταν με τους πολιτικούς αρχηγούς αλλά και με τους συμπολίτες της. Σημείωνε πόσο απασχολεί το θέμα τον τύπο:

«Σόπινγκ: 22%, αυτοκίνητα 7%, ταξίδια 11%, κλίμα 0%».

Παρ’ όλα αυτά, μια μέρα είπε στους γονείς της «Όχι άλλα άρθρα για το κλίμα». Ήθελε πλέον δράση. Είχε προηγηθεί ένα άλλο γεγονός. Τους είχε προτρέψει να πάψουν να μετακινούνται με αεροπλάνα. «Έχετε καταναλώσει ακριβώς 2,7 τόνους διοξείδιου του άνθρακα» είπε μια μέρα στον πάτερα της. «Κι αυτό αντιστοιχεί στην ετήσια εκπομπή πέντε ανθρώπων στην Σενεγάλη». Η απάντηση του: «Ακούω τι λες, θα προσπαθήσω να μείνω στο έδαφος από δω και πέρα». 

Η διαφορετικότητα είναι η μητέρα των τεχνών

Το οικογενειακό ημερολόγιο, κλείνει, όταν αποφασίζει η Γκρέτα να κάνει την πρώτη της απεργία πείνας έξω από το Σουηδικό κοινοβούλιο. Ήταν η δράση που την καθιέρωσε ως το κορίτσι – σύμβολο στον αγώνα για την ανατροπή της κλιματικής αλλαγής. Έως την τελευταία σελίδα, παράλληλα με την ακτιβιστική δράση της ίδιας και των υπόλοιπων μελών της οικογένειας που ακολουθούν, καταγγέλλεται το εκπαιδευτικό σύστημα αλλά και το σύστημα υγείας που περιθωριοποιεί τους διαφορετικούς. «Το διακύβευμα είναι μεγάλο. Η διαφορετικότητα είναι η βάση όλων των τεχνών. Και χωρίς την τέχνη, όλα σιγά σιγά θα διαλυθούν στο τίποτα».  

ΦΩΤΕΙΝΗ ΛΑΜΠΡΙΔΗ

Μοίρασε το άρθρο!