Επταπύργιο (Γεντί Κουλέ)

Το εμβληματικό φρούριο Επταπύργιο της θεσσαλονίκης γνωστό και με την οθωμανική ονομασία Γεντί Κουλέ (Yedi Kule), δεσπόζει στο πιο ψηλό σημείο της πόλης. Η καταπληκτική θέα της πόλης και του Θερμαϊκού από ψηλά κυριολεκτικά κόβει την ανάσα.

Επταπύργιο – Ιστορία

Το Επταπύργιο βρίσκεται στην Άνω Πόλη, στο Βορειοδυτικό τμήμα των Βυζαντινών τειχών, εντός της Ακρόπολης. Χτίστηκε τον 14ο μΧ αιώνα από τους Βυζαντινούς πάνω σε θεμέλια αρχαιότερου κτισματος (πιθανόν του 9ου μΧ αιώνα). Σκοπός ήταν η στρατοπέδευση της φρουράς της πόλης. Παράλληλα αποτέλεσε το καταφύγιο του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης στις περιπτώσεις που η πόλη δεχόταν κάποια επίθεση ή επιδρομή

Η ονομασία «Επταπύργιον» προήλθε από τους επτά πύργους που βρισκόταν στην Βόρεια πλευρά του κάστρου της Ακροπόλεως . Από τους επτά πύργους του φρουρίου αυτός που ετοιμάστηκε τελευταίος ήταν ο μεσαίος της εισόδου. Χτίστηκε από το Τούρκο Τσαούς μπέη το 1431 ένα χρόνο μετά την άλωση της Πόλης. Αυτός είναι ο πύργος του Γεντί Κουλέ (Yedi=επτά και Kule=πύργος), από τον οποίο πήρε το όνομά του όλο το φρούριο Μαζί με το φρούριο του Βαρδαρίου, το Τόπ Χανέ και τον Λευκό Πύργο, το Γεντί Κουλέ υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα φρούρια που ήταν υπεύθυνα για την άμυνα της πόλης.

Δεκατία του 1890 γίνεται φυλακή

Κατά τη δεκαετία του 1890, το φρούριο που δεν εξυπηρετούσε πλέον τους αρχικούς σκοπούς του, μετατράπηκε από τους Οθωμανούς σε φυλακή. Η ακριβής ημερομηνία δεν είναι γνωστή με βεβαιότητα, αλλά η φυλακή αναφέρεται σε ένα χάρτη του 1899 της πόλης. Έγιναν όπως είναι ευνόητο πολλές αλλαγές στο εσωτερικό χώρο για τις ανάγκες της φυλακής. Στις οχυρώσεις δεν έγιναν σημαντικές παρεμβάσεις, αλλά εδώ ο ρόλος τους αντιστράφηκε: τα τείχη που έγιναν για την προστασία των κατοίκων από την εξωτερική απειλή, τώρα χρησίμευαν για την απομόνωση κρατουμένων από τον έξω κόσμο.

Το 1912 με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης η φυλακή συνέχισε τη λειτουργία της, το μόνο που άλλαξε ήταν η ονομασία από Γεντί Κουλέ σε Επταπύργιο και ο χαρακτηρισμός ως “σωφρονιστικό ίδρυμα” Περιελάμβανε ανδρική, γυναικεία και στρατιωτική πτέρυγα καθώς επίσης και κελιά απομόνωσης. Νέα κτίρια χτίστηκαν κατά μήκος των δύο πλευρών των τειχών, ώστε να βελτιωθεί η λειτουργικότητα του νέου σωφρονιστικού κέντρου.

Επταπύργιο ή Γεντί Κουλέ: Η απάνθρωπη φυλακή της Ελλάδας

Ήταν μια πολύ σκληρή φυλακή που όμως απέκτησε ακόμη περισσότερο κακή φήμη όταν ξεκίνησε η φυλάκιση πολιτικών κρατουμένων. Οι συνθήκες διαβίωσης έγιναν ακόμη χειρότερες κατά τη διάρκεια του καθεστώτος του Ιωάννη Μεταξά (Διαβάστε εδώ,Ποιος ήταν ο στρατιωτικός πρωθυπουργός και δικτάτορας Ιωάννης (Μιχαήλ) Μεταξάς)

Στην Κατοχή, μετά τους Οθωμανούς και τους Έλληνες, οι φυλακές περάσαν σε γερμανικά χέρια. Οι γερμανοί κατακτητές με πολλαπλή σκληρότητα και ακόμη πιο απάνθρωπα βασανιστήρια ενισχυσαν τη φήμη της φυλακής ως κολαστήριο. Περισσότεροι από 500 φυλακισμένοι έχασαν εκεί μέσα της ζωής τους απο τη βαρβαρότητα που επικρατούσε.

Η αθλιότητα που επικρατούσε μέσα στο Γεντί Κουλέ συνεχίστηκε και στη μεταπολεμική περίοδο από τον Ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο μέχρι και τη Χούντα.Δεν είχε σημασία αν ήσουν μέσα για ιδεολογικούς λόγους ή αν ήσουν ένας στυγνός εγκληματίας, αν είχες καταδικαστεί για λίγους μήνες ή ήσουν καταδικασμένος ισόβια. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν κάτι παραπάνω από άθλιες και οι δεσμοφύλακες τους αντιμετώπιζαν όλους το ίδιο σκληρά και απάνθρωπα.

Χαρακτηριστικά είναι και τα τραγούδια όπως το «Αναστενάζει ο Γεντί Κουλές» του Σαράντη Κοντομάτη λαο τπ «Πέντε χρόνια δικασμένος» του Βαγγέλη Παπάζογλου. Εδώ κάποιοι στίχοι απο το πολύ γνωστό ρεμπέτικο:

Πέντε χρόνια δικασμένος μέσα στο Γεντί Κουλέ
από το πολύ σεκλέτι το `ριξα στον αργιλέ
Φύσα, ρούφα, τράβα τονε, πάτα τονε κι άναφτονε
Φύλα τσίλιες για τους βλάχους, κείνους τους δεσμοφυλάκους
Κι άλλα πέντε ξεχασμένος από σένανε καλέ
για παρηγοριά οι μάγκες μου πατούσαν αργιλέ
Φύσα, ρούφα, τράβα τονε, πάτα τονε κι άναφτονε

Φύλα τσίλιες για τους βλάχους, κείνους τους δεσμοφυλάκους

Χώρος εκτέλεσης θανατικής ποινής

Ανάμεσα σε όσους δέχτηκαν τις χαριστικές βολές, ήταν ο «δράκος του Σέιχ Σου» Αριστείδης Παγκρατίδης, ο ναζί μακελάρης της Κρήτης και της Μακεδονίας Φρίτς Σούμπερτ, ο Νίκος Νικηφορίδης που καταδικάστηκε επειδή συγκέντρωνε υπογραφές κατά των πυρηνικών όπλων και εκατοντάδες αριστεροί κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.

Οι τρομακτικές φυλακές του Επταπυργίου έκλεισαν το 1989

Το 1989 η εισαγγελέας Χρυσούλα Γιαταγάνα κίνησε τις διαδικασίες για το σφράγισμα της απαράδεκτης αυτής φυλακής και της μεταφοράς των κρατουμένων αλλού. Το κτίριο πέρασε στην δικαιοδοσία του Υπουργείου Πολιτισμού έχοντας δεχθεί επισκευές και μερικές αναστηλώσεις. Σημερα στο χώρο του Επταπυργίου στεγάζεται η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης. Υπάρχουν σχέδια (απο το 2013) για ένα νέο πρόσωπο του Επταπυργίου που υπόσχονται πάρκα, βεράντες και περιπατικές διαδρομές

Επταπύργιο – χρήσιμες πληροφορίες

Πληροφορίες 2313 310400
Ώρες επισκέψεων Κυριακή – Σάββατο 8:30 – 15.45
(Οι πύργοι ανοιχτοί, όπως και τμήμα του περιδρόμου 8:30-14.00)
Τρίτη κλειστά
(το ωράριο μπορεί να αλλάξει να καλείτε στο τηλέφωνο για επιβεβαίωση)
Η είσοδος είναι δωρεάν 

Μοίρασε το άρθρο!