Το συγγραφικό έργο με τίτλο Η Ιαπωνία στον πόλεμο του Ειρηνικού αποτελεί άλλη μια πρόταση στον χώρο του βιβλίου, και ειδικότερα στον τομέα της σύγχρονης ιστορίας, από τις εκδόσεις Historical Quest.
O συγγραφέας του βιβλίου Αυγουστίνος Κομπαγιάσι προσεγγίζει με ιδιαίτερα ψύχραιμη και αντικειμενική ματιά μια σειρά από γεγονότα που συνέβησαν στον ιαπωνικό χώρο, χωρίς οι απόψεις του να συμπίπτουν πάντα με τις απόψεις που διέπουν τον Δυτικό κόσμο. Φωτίζει θέματα που έχουν μείνει σχετικά άγνωστα ή δεν είχαν τύχει ιδιαίτερης προσοχής από την ελληνική ιστοριογραφία, γεγονός που προκαλεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Στα επτά κεφάλαια, στα οποία είναι δομημένο το βιβλίο, προσεγγίζεται μια σειρά θεμάτων, όπου ακολουθείται από τον Ιάπωνα συγγραφέα η λογική χρονολογική σειρά των γεγονότων και δίδονται με λεπτομέρειες που βοηθούν τον αναγνώστη να καταλάβει σε βάθος τα γεγονότα, αποφεύγοντας όμως τις περιττολογίες που θα τον κουράσουν. Για να βοηθήσει επίσης τον αναγνώστη να καταλάβει ακόμα καλύτερα τα γεγονότα, ο συγγραφέας δεν περιορίζεται μόνο στα όσα συνέβησαν στο πλαίσιο του πολέμου του Ειρηνικού, αλλά περιγράφει και γεγονότα που συνέβησαν πριν απ’ αυτόν. Το 1930 η Ιαπωνία είναι μια χώρα που ταλανίζεται από εσωτερικές ζυμώσεις, κάτι το οποίο οδηγεί σε κοινωνικές και πολιτικές αναταράξεις και μάλλον υπαγορεύεται και από τον γενικότερο άνεμο αλλαγής που πνέει στον κόσμο εκείνη την εποχή και καθορίζει τις διεθνείς εξελίξεις. Η φιλοδοξία της Ιαπωνίας να μετατραπεί σε αυτοκρατορία τη βάζει σ’ ένα μονοπάτι που τελικός του προορισμός είναι ο πόλεμος για την επικράτηση στον χώρο του Ειρηνικού. Στα προ του πολέμου γεγονότα αξίζει να γίνει αναφορά και στον ιαπωνικό τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης του πολέμου, ο οποίος σύμφωνα με την κουλτούρα των Ιαπώνων θα έπρεπε να είναι οπωσδήποτε επιθετικού χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση αμυντικός. Γνωρίζοντας όμως οι Ιάπωνες στρατιωτικοί ότι οι ΗΠΑ υπερείχαν κατά πολύ σε ναυτικές δυνάμεις και, επομένως, ήταν μια μεγάλη απειλή, επεχείρησαν έναν επεκτατικό πόλεμο όχι τόσο με στόχο να μεγαλώσουν τα σύνορα της χώρας, αλλά να προσαρτήσουν εδάφη, έτσι ώστε όταν ερχόταν η ώρα της σύγκρουσης να είχαν τη δυνατότητα να καλύψουν ενδεχόμενες απώλειες. Γι’ αυτό και επετέθησαν στην Αυστραλία, ώστε να αποκόψουν τη δυνατότητα αντεπίθεσης των Αμερικανών από εκείνο τον χώρο, καθώς απώτερος στόχος των Ιαπώνων ήταν να κρατήσουν τις ΗΠΑ σε απόσταση, όσο και να συντομεύσουν σε διάρκεια τη σύγκρουση, καθώς πίστευαν ότι και οι ίδιοι αλλά και οι Αμερικανοί δεν θα άντεχαν έναν μακροχρόνιο πόλεμο. Η εκτίμηση αυτή αποδείχτηκε εκ του αποτελέσματος εσφαλμένη, όμως οι μεγάλες αμφιβολίες που είχαν αρκετοί Ιάπωνες στρατιωτικοί δεν μπορούσαν εκείνη την περίοδο να βρουν χώρο έκφρασης, λόγω των παγιωμένων πεποιθήσεων των πολιτικών της χώρας. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί ο υποναύαρχος Σιγκεγιόσι Ινούε, του οποίου οι απόψεις ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες με αυτές των υπόλοιπων ναυτικών και. γι’ αυτό τον λόγο, καθώς και εξαιτίας της αριστοκρατικής καταγωγής του, ήταν εξαιρετικά αντιπαθής στις τάξεις του Ναυτικού και αποσύρθηκε μετά το τέλος του πολέμου χωρίς τιμές. Δικαιώθηκε όμως περίτρανα όσον αφορά την έκβαση του πολέμου, ειδικά τον αμερικανικό τρόπο δράσης και αντίδρασης.
O συγγραφέας του βιβλίου Αυγουστίνος Κομπαγιάσι προσεγγίζει με ιδιαίτερα ψύχραιμη και αντικειμενική ματιά μια σειρά από γεγονότα που συνέβησαν στον ιαπωνικό χώρο, χωρίς οι απόψεις του να συμπίπτουν πάντα με τις απόψεις που διέπουν τον Δυτικό κόσμο. Φωτίζει θέματα που έχουν μείνει σχετικά άγνωστα ή δεν είχαν τύχει ιδιαίτερης προσοχής από την ελληνική ιστοριογραφία, γεγονός που προκαλεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Στις 7 Δεκεμβρίου 1941, λοιπόν, λαμβάνει χώρα η επίθεση στο Πέρλ Χάρμπορ. Οι ΗΠΑ ήδη από καιρό έχουν εγκατασταθεί στη βάση τους στη Χαβάη σε μια προσπάθεια να στείλουν ένα μήνυμα στους Ιάπωνες να περιορίσουν ή και να σταματήσουν την επεκτατική τους πολιτική στον ασιατικό χώρο. Οι Ιάπωνες όμως μεταφράζουν λάθος το μήνυμα. Θεωρώντας ως απαράδεκτη επιβολή δύναμης την παρουσία των Αμερικανών στη Χαβάη, επιλέγουν την τακτική του αιφνιδιασμού και, πράγματι, οι Αμερικανοί ξαφνιάζονται. Όμως, παρ’ όλη την αρχική ευφορία στις τάξεις των Ιαπώνων για την αρχική νίκη και το συντετριμμένο ηθικό των Αμερικανών, ο πόλεμος έχει τα αντίθετα αποτελέσματα. Το ηθικό των Αμερικανών επανακάμπτει πολύ γρήγορα, θίγεται ο πληγωμένος εγωισμός τους και ανταπαντούν όσο περνάει ο καιρός, με αποτέλεσμα όσο αιφνιδιάστηκαν οι ίδιοι από την επίθεση των αντιπάλων τους να αιφνιδιαστούν και οι Ιάπωνες από την τελική έκβαση των γεγονότων.
Στο βιβλίο επίσης αναφέρεται, σε δυο ξεχωριστά κεφάλαια, ο ρόλος που διαδραμάτισε το Ναυτικό και οι πεζοναύτες στον πόλεμο και, τέλος, αφιερώνεται ένα κεφάλαιο στον Ντάγκλας ΜακΆρθουρ και στο πεδίο μάχης των Φιλιππίνων. Το βιβλίο κλείνει μ’ ένα κεφάλαιο αφιερωμένο στις τελευταίες αντιπαραθέσεις του πολέμου στην Οκινάβα και, φυσικά, τις ρίψεις των ατομικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι που ανάγκασαν τους Ιάπωνες να υπογράψουν συνθηκολόγηση.
Άξιο αναφοράς αποτελεί και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που παρατίθεται στο τέλος κάθε κεφαλαίου, κάτι που βοηθά τον αναγνώστη να εμβαθύνει όσο και να κατανοήσει καλύτερα τα γεγονότα που περιγράφονται στο κεφάλαιο.
Συνοψίζοντας και λαμβάνοντας υπόψη πως τα γεγονότα που περιγράφει ο Αυγουστίνος Κομπαγιάσι είναι σχετικά άγνωστα στον ελλαδικό χώρο, θα λέγαμε πως είναι ένα βιβλίο που αξίζει τόσο την προσοχή των αναγνωστών όσο και να το έχει κάποιος στη βιβλιοθήκη του.
Ο Θεμιστοκλής Σακκάς είναι ιστορικός.
Η Ιαπωνία στον πόλεμο του Ειρηνικού
Αυγουστίνος Κομπαγιάσι
Μετάφραση: Γιάννης Χρονόπουλος
Historical Quest
272 σελ.
ISBN 978-618-5088-21-7
Τιμή: €13,30
