Πίσω από κάθε λαμπρό μυαλό, όπως και πίσω από κάθε απλό άθρωπο κρύβονται πολλά μυστικά, φόβοι και σκοτεινές σκέψεις. Μια ιδέα για το άγνωστο πρόσωπο του Άλμπερτ Αϊνστάιν, μπορούμε να πάρουμε το αρχείο των επιστολών που έστελνε στην αγαπημένη του αδερφή Maja, το οποίο είδε το φως της δημοσιότητας πρόσφατα.
Από τους φόβους για το έργο του και τη συμβολή του στην επιστήμη, μέχρι τα αμφιλεγόμενα συναισθήματα για τη φήμη του και το φόβο για τους Ναζί, τα γράμματα αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της προσωπικότητας του διάσημου φυσικού, σύμφωνα με το δημοσίευμα του Guardian.
«Αυτό που είναι αξιοθαύμαστο σε αυτά τα γράμματα είναι το γεγονός ότι κρύβουν μέσα τους μια αλήθεια εξαιτίας της πολύ στενής σχέσης που είχε με την αδερφή του. Είναι απολύτως σαφές ότι όταν γράφει σε αυτήν, δεν υποκρίνεται και είναι αυθεντικός και ειλικρινής», δήλωσε ο Thomas Venning στην Christie’s, η οποία θα δημοπρατήσει τις επιστολές στις αρχές Μαΐου. «Ήταν πολύ συνειδητοποιημένος σχετικά με το τι περίμεναν από αυτόν αφότου έγινε διάσημος και οι σκέψεις του πάνω στο θέμα αποτυπώνονται στα γράμματα. Αναφέρει μερικά πράγματα που δεν τον έχω δει να τα λέει πουθενά αλλού και έχω καταγράψει εκατοντάδες από τις επιστολές του».
Το 1924, εννέα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας (1915), ο Αϊνστάιν έγραφε στην Maja ότι «επιστημονικά δεν έχω πετύχει πολλά πρόσφατα και ο εγκέφαλος σταδιακά σβήνει όσο περνούν τα χρόνια, αν και αυτό δεν είναι τόσο δυσάρεστο. Αυτό σημαίνει μεταξύ άλλων ότι δεν είμαστε τόσο υπόλογοι για τα επόμενα χρόνια». Ωστόσο, δέκα χρόνια αργότερα, της έγραψε μια επιστολή που ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είμαι χαρούμενος για το έργο μου, ακόμα κι αν σε αυτό και σε άλλα θέματα αρχίζω να αισθάνομαι ότι η λαμπρότητα των προηγούμενων χρόνων εξαφανίζεται σιγά σιγά».
Ο Venning ισχυρίστηκε ότι δεν είχε δει τον Αϊνστάιν να το παραδέχεται αυτό οπουδήποτε αλλού. «Δεν λέει ψέματα, ούτε υποδύεται κάποιο ρόλο. Αναφέρει τις σκέψεις που περνούσαν από το κεφάλι του. Και είναι αλήθεια, λαμβάνοντας υπόψη ότι αν ο Αϊνστάιν είχε πεθάνει το 1916, η θεμελιώδης κληρονομιά του θα ήταν ανέπαφη. Συνέχισε να εργάζεται για άλλα 40 χρόνια χωρίς να κάνει άλλες μεγάλες ανακαλύψεις. Είναι λοιπόν μια εξαιρετική στιγμή που φαίνεται η στενή σχέση που είχε με την αδερφή του», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Venning, οι επιστολές παρουσιάζουν άγνωστες πτυχές της προσωπικότητας του Άινσταϊν, από το χόμπι του με την ιστιοπλοΐα, την αγάπη του για το βιολί και τη δύσκολη σχέση με την πρώτη σύζυγό του. Σε μία από αυτές τις επιστολές το 1935, ο Αϊνστάιν κάνει μια σπάνια αναγνώριση των επιτευγμάτων του, γράφοντας στη Maja: «Η έρευνα στη φυσική είναι πολύ δύσκολη. Νιώθεις σαν να βρίσκεσαι στο απόλυτο σκοτάδι και να ψάχνεις λίγο φως. Οι περισσότεροι είναι πολύ σκεπτικοί σε σχέση με τις έρευνες των άλλων, αλλά κα τις δικές τους. Βρίσκεσαι σε μια συνεχή κατάσταση έντασης μέχρι το τέλος. Τουλάχιστον εγώ έχω την τύχη να ξέρω ότι τα κύρια επιτεύγματά μου έχουν γίνει μέρος των θεμελίων της επιστήμης μας».
«Μπορεί να φαίνεται περίεργο για ένα τόσο μεγάλο ταλέντο της επιστήμης, αλλά ο Αϊνστάιν ήταν ένας πολύ ταπεινός άνθρωπος και πρόσεχε πάντα να μην αναφέρει τίποτα που θα τον κάνει να φαίνεται υπερόπτης και αλαζόνας. Αλλά νομίζω ότι αισθάνθηκε πως θα μπορούσε να πει κάτι παραπάνω στη Maja», δήλωσε ο Venning.
Το 1923, σε επιστολή που η Christie αποτίμησε μεταξύ 6.000 έως 9.000 λιρών, ο Einstein γράφει στη Maja για τη διεθνή φήμη του, αναφέροντας ότι «μπορεί να έχει γίνει πολύ αγαπητός, αλλά υπάρχει πολύ κόσμος που τον φθονεί και δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να κάνει γι’ αυτό». «Δεν φαίνεται να είναι χαρούμενος με αυτή την κατάσταση. Απλά την αποδέχεται. Ο Αϊνστάιν ήταν ο πρώτος επιστήμονας που έγινε παγκόσμια γνωστός. Πριν από αυτόν δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο με τους επιστήμονες και οι περισσότεροι έμεναν στην αφάνεια», δήλωσε ο Venning.
Η άνοδος των Ναζί τη δεκαετία του 1930 και η δύναμη που ο Αϊνστάιν άσκησε από το έργο του, απεικονίζονται έντονα σε μια άλλη επιστολή που έστειλε στην αδελφή του το Σεπτέμβριο του 1933. Νωρίτερα εκείνο το έτος, ο Αϊνστάιν αποποιήθηκε την γερμανική του ιθαγένειά στην Αμβέρσα, επειδή φοβήθηκε για τη ζωή του. Ήταν η περίοδος που οι Ναζί «στιγμάτισαν» τη θεωρία της σχετικότητας, ονομάζοντας την «Εβραϊκή επιστήμη» και τον κατήγγειλαν δημοσίως. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς μετακόμισε στο New Jersey, όπου τον προσέλαβαν από το Πανεπιστήμιο του Princeton και το 1939 η αδερφή του τον ακολούθησε στην Αμερική.
«Τι θα συμβεί εάν επιστρέψουμε από το Πρίνστον το επόμενο έτος; Θα έχουμε άραγε αυτή τη δυνατότητα ή θα μας το απαγορεύσουν; Πως θα είναι η ζωή εκεί; Τα μόνα αμετάβλητα πράγματα σε αυτόν τον κόσμο είναι τα αστέρια και τα μαθηματικά», έγραψε. «Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε το γεγονός ότι η όλη του η ζωή είχε αλλάξει. Πήγε σε μια χώρα που δεν γνώριζε κανέναν και τίποτα, εντελώς στα τυφλά. Ολόκληρος ο κόσμος του κατέρρευσε σε μια στιγμή και αυτές οι φράσεις παραπάνω το αποδεικνύουν περίτρανα», υπογράμμισε ο Venning.
Σημειώνεται, ότι η Christie θα δημοσιεύσει τις επιστολές για το κοινό από τις 18 έως τις 20 Απριλίου και θα ακολουθήσει online δημοπρασία της συλλογής από τις 2 έως τις 9 Μαΐου.