Πάρης Βορεόπουλος
ΚΟΜΙΚΣ
Μία από τις εννιά Καλές Τέχνες
24 Σεπτεμβρίου 1905, απόσπασμα από το κόμικς Little Sammy Sneeze (1904-1906).
Δημιουργήθηκε από τον Winsor McCay (1871-1934)Μίκυ Μάους
Τα κόμικς (αγγλικά: comics), που αναφέρονται και ως ένατη Καλή Τέχνη ή ως εικονογράφημα (αγγλικά: graphic storytelling), είναι μια μορφή οπτικής τέχνης που αποτελείται από διαδοχικές εικόνες που συνήθως συνδυάζονται με κείμενο, το οποίο ως εκφερόμενος λόγος τοποθετείται σε συννεφάκια κειμένου, ως περιγραφή σε λεζάντες, ως ηχητικό εφέ σε συννεφάκι με αιχμές, κ.λπ. Στο κόμικς υπάρχει αφηγηματική αλληλουχία μεταξύ των εικόνων.
Ιστορία και είδη
Ενώ αρχικά χρησιμοποιήθηκαν για να εικονογραφηθούν καρικατούρες και για να διασκεδάσουν με απλές και συνηθισμένες ιστορίες, έχουν πλέον εξελιχτεί σε μορφή τέχνης, με πολλά υποείδη. Τα πιο συνηθισμένα είδη κόμικς είναι τα κόμικ στριπς σε εφημερίδες και περιοδικά (και όχι μόνο), όπου μια μικρή ιστορία ξετυλίγεται μέσα σε τρία ή τέσσερα καρέ και οι μεγαλύτερες ιστορίες σε ειδικά περιοδικά, εικονογραφημένες νουβέλες και άλμπουμ, γνωστές απλά σαν κόμικς ή βιβλία κόμικς. Τα κόμικ στριπς στις εφημερίδες και τα περιοδικά είναι συνήθως δευτερεύουσας σημασίας, προορισμένα να κάνουν ένα γρήγορο κοινωνικό ή πολιτικό σχόλιο και οι σκηνοθετικές – αφηγηματικές τους δυνατότητες είναι βέβαια περιορισμένες, αφού πρόκειται για μια απλή λωρίδα (στριπ) με μερικά καρέ στη σειρά. Αντίθετα, στα περιοδικά κόμικς αποτελούν το κύριο υλικό, εκτείνονται σε ολόκληρες σελίδες κι εκεί οι ιστορίες παρουσιάζονται είτε σε συνέχειες από τεύχος σε τεύχος είτε αυτοτελώς.
Ανάλογα το πως ορίζει κανείς τα κόμικς, οι ρίζες τους μπορούν να αναζητηθούν στο 15ο αιώνα ή ακόμα και στα Αιγυπτιακά ιερογλυφικά. Παρ’ όλα αυτά, η σημερινή μορφή τους (με καρέ και κείμενο σε συννεφάκια ή λεζάντες) εμφανίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα. Πρωτοπόρος του είδους θεωρείται για την μεν Ευρώπη ο Ελβετός δάσκαλος, ζωγράφος και καρικατουρίστας Ροδόλφος Τόπφερ, ο οποίος εξέδωσε το 1837 το πρώτο του κόμικς με τίτλο “Histoire de M. Vieux Bois” (στα 1842 το έργο του αυτό κυκλοφόρησε στις Η.Π.Α. σαν “Οι Περιπέτειες του Odadiah Olduck”) και το περιοδικό Ally Sloper’s Half Holiday που κυκλοφόρησε στην Αγγλία το 1884. Για τις δε ΗΠΑ το Hogan’s Alley του Ρίτσαρντ Άουτκολτ (Richard Outcault), του οποίου κύριος χαρακτήρας ήταν το Κίτρινο Παιδί και ξεκίνησε να δημοσιεύεται σαν ένθετο στριπ σε εφημερίδες το 1895 και πιο συγκεκριμένα στη “New York World” του Joseph Pulitzer.
Τα κόμικς γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη στις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα στη Βόρεια Αμερική, κυρίως από τις ιστορίες με υπερήρωες εταιρειών όπως η DC Comics και η Marvel comics. Στην Ευρώπη υπήρχε μια μικρή σκηνή, που ξεκίνησε με πρωτοπόρους τους Βέλγους και εκδόσεις όπως ο Τεντέν και το περιοδικό Spirou. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με την άφιξη των αμερικάνικων κόμικς στην Ευρώπη, αλλά και τη μεσολάβηση της δεκαετίας του 1960, που υποδέχτηκε άκρως θετικά αντικουλτούρες όπως τα κόμικς, αυτά σιγά-σιγά καθιερώθηκαν ως σοβαρό είδος τέχνης. Από κοντά ακολουθούσε, από τον Μεσοπόλεμο και η Ελληνική σκηνή κόμικς.
Σημαντικοί δημιουργοί:
Ο Γουίλιαμ Έργουιν
Η Mαργιάν Σατραπί
Ο Καρλ Μπαρκς
Ο Quino
Ο Art Spiegelman
Ο Ούγκο Πρατ
Η Krazy Kat του Τζορτζ Χέριμαν
(6 Ιανουαρίου, 1918)
Το ΚΟΜΙΞ είναι ελληνικό μηνιαίο περιοδικό κόμικς που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις 6 Ιουνίου 1988. Το ΚΟΜΙΞ ξεκίνησε με 32 σελίδες στα πρώτα τεύχη και σιγά σιγά αναπτυσσόταν, με αποτέλεσμα μέχρι το 2011 να έχει φτάσει τις 84 σελίδες και αρκετά τεύχη να ξεπερνούν τις 100. Τα τεύχη του περιοδικού Κόμιξ διαφημίστηκαν ως συλλεκτικά. Το πρώτο τεύχος είχε τον τίτλο Χαμένοι στις Άνδεις και ήταν δημιούργημα του σημαντικού δημιουργού Καρλ Μπαρκς. Αρχικά εκδιδόταν από την εταιρεία «Γενική Εκδοτική Αττικής ΕΠΕ», (τεύχη 1–104), από τις «Εκδόσεις Τερζόπουλος ΕΠΕ», (τεύχη 105–134), ενώ από τον Σεπτέμβριο του 1999 και μέχρι το Σεπτέμβριο του 2013 από την «ΝΕΑ ΑΚΤΙΝΑ Α.Ε.» (τεύχη 135–303). Στις 15 Ιουλίου 2014 ανακοινώθηκε η επανακυκλοφορία του περιοδικού στις 30 Ιουλίου 2014, από την Καθημερινή, ξαναρχίζοντας την αρίθμηση από το τεύχος 1.
Το πρώτο τεύχος του ΚΟΜΙΞ
ΠΑΡΗΣ ΒΟΡΕΟΠΟΥΛΟΣ
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στο Κολλέγιο De La Salle. Είναι πτυχιούχος Γαλλικής Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Παράλληλα με τις πανεπιστημιακές του σπουδές, παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου στη δραματική σχολή Κυριαζή Χαρατσάρη.
Υπηρέτησε ως καθηγητής της γαλλικής γλώσσας και ως διευθυντής επί σειρά ετών στη Δημόσια Μέση Εκπαίδευση συμβάλλοντας στον παιδαγωγικό ανασχηματισμό των σχολικών χώρων και στην αναβάθμιση των συνθηκών εκπαίδευσης. Στις πρωτοβουλίες του για τη δημιουργία ενός πρότυπου σχολείου εντάσσονται: μοναδικές παρουσιάσεις ανθρώπων της επιστήμης, του πνεύματος, του πολιτισμού, της πολιτικής και του αθλητισμού, η δημιουργία γκαλερί- πινακοθήκης με έργα Ελλήνων και ξένων ζωγράφων, η τοποθέτηση ηχητικών εγκαταστάσεων για την παροχή αξιόλογων μουσικών ακροάσεων στα διαλείμματα, θεατρικά εργαστήρια με ετήσια παρουσίαση παραστάσεων, εργαστήρια δημοσιογραφίας με έκδοση μαθητικών εντύπων, καθώς και περιβαλλοντικά, χορωδίας, ζωγραφικής, λογοτεχνίας και αθλητισμού. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Δευτεροβάθμια Δημόσια Εκπαίδευση υπήρξε για δεκαπέντε έτη βαθμολογητής, αναβαθμολογητής και προϊστάμενος βαθμολόγησης, στο βαθμολογικό κέντρο ειδικών μαθημάτων του Υπουργείου Παιδείας, για τους υποψήφιους φοιτητές της Γαλλικής Φιλολογίας στα Α.Ε.Ι., καθώς επίσης και για πέντε έτη πρόεδρος σε εξεταστικά κέντρα του Υπουργείου Παιδείας για τις εξετάσεις στο Κρατικό Πτυχίο Γλωσσομάθειας.
Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, την ποίηση, το θέατρο, την κριτική, τη μετάφραση, κ.ά. Στα έργα του περιλαμβάνονται: το μονόπρακτο θεατρικό έργο «Το Αιώνιο Παιχνίδι» που παρουσιάστηκε στο Δημοτικό Θέατρο Συκεών και στο Καραπάντσειο Πολιτιστικό Κέντρο Αμπελοκήπων από το Θεατρικό Εργαστήρι Θέσπις σε σκηνοθεσία Γιώργου Κιουρτσίδη, η «Ανθολογία Γαλλικής Ποίησης Δέκα Γάλλων Ποιητών» με μεταφράσεις ποιημάτων και παρουσίαση ποιητών και λογοτεχνικών Σχολών, η μετάφραση των κριτικών μελετών αισθητικής του Γκυ ντε Μωπασσάν «Τι είναι μυθιστόρημα καθώς και Περί τέχνης: Ζωγραφική – Γλυπτική», οι ποιητικές συλλογές «Ποιητικές Διαδρομές» και «Οδοιπορικό Ζωής», η κριτική μελέτη «Η ζωή και το έργο του Αλμπέρ Καμύ», η επιστημονική μελέτη «Η Παιδεία στην Καππαδοκία από την αρχαιότητα ως την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1924», η συλλογή διηγημάτων «Ταξιδεύοντας στο Χρόνο», το δοκίμιο «Δύο Λογοτεχνικά Μανιφέστα – Μπρετόν και Σαρτρ», το δοκίμιο «Η Μικρά Ασία μέσα από την ελληνική λογοτεχνία», η μελοποιημένη ποιητική συλλογή «Τραγούδια του Δημήτρη Θέμελη για φωνή και πιάνο σε ποίηση Πάρη Βορεόπουλου», με τη Χριστίνα Σιδηροπούλου, μουσικολόγο, πιανίστα, το δοκίμιο «Το Θέατρο του Παραλόγου – Ευρωπαίοι και Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς», το δοκίμιο «Η Γαλλική Ποίηση σε Πρόζα» – Παρουσίαση – Μετάφραση – Σχόλια, Γάλλων ποιητών, την ιστορική μελέτη «Βυζάντιο – Βυζαντινές Εκκλησίες και Μνημεία της Θεσσαλονίκης», τη μονογραφία, «Η Μαλακοπή της Καππαδοκίας», σελ. 315-330, «1922-2022 – 100 Χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή», ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Δήμος Ν. Ιωνίας, Αθήνα, το μονόπρακτο θεατρικό έργο «Παραλογισμοί…», που παρουσιάστηκε στο Θεατρικό Εργαστήρι Θέσπις του Δήμου Νεάπολης-Συκεών σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία του Γιώργου Κιουρτσίδη.
Δημοσίευσε άρθρα εκπαιδευτικού και παιδαγωγικού περιεχομένου, μεθοδολογίας, πολιτισμού, τέχνης και λογοτεχνίας σε εφημερίδες και περιοδικά και συμμετείχε σε συνέδρια, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές.
Ποιητικά του κείμενα μελοποίησε ο μουσουργός, καθηγητής Δημήτρης Θέμελης.
Συμπεριλαμβάνεται στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Χάρη Πάτση, στην Εγκυκλοπαίδεια Γραμμάτων και Τεχνών της Αμφικτυονίας Ελληνισμού και στο Λεύκωμα της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.
Το 2010 έλαβε Εύφημη Μνεία από τη Δημοτική Επιτροπή Παιδείας του Δήμου Συκεών: α) για τη δημοσίευση του βιβλίου «Ανθολογία Γαλλικής Ποίησης Δέκα Γάλλων Ποιητών», β) για την έκδοση της μαθητικής εφημερίδας «Μαθητικά Κάστρα» του 4ου Γυμνασίου Συκεών με υπεύθυνο τον Διευθυντή Πάρη Βορεόπουλο, γ) για την παράσταση του θεατρικού έργου «Πλούτος» του Αριστοφάνη από τους μαθητές του 4ου Γυμνασίου Συκεών με υπεύθυνο τον Διευθυντή Πάρη Βορεόπουλο, στο πλαίσιο της Θεατρικής Παιδείας 2008-2009 του Δήμου Συκεών.
Βραβεύτηκε στον Παγκόσμιο Ποιητικό Διαγωνισμό της Αμφικτυονίας Ελληνισμού για το ποίημα «Ο Καλλιτέχνης», το 2014, και για το ποίημα «Τόπος του ήλιου και του έρωτα», το 2016.
Έλαβε τιμητικές διακρίσεις για τη συμβολή του στην ελληνική λογοτεχνία από την Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, το 2014 και το 2019, ενώ για την προσφορά του στον πολιτισμό, στην τέχνη και στην παιδεία, από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας το 2016, από το Σύλλογο Ζωγράφων Θεσσαλονίκης και Β.Ε. και από τον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης το 2017.
Το 2023 τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως καθώς επίσης έλαβε πιστοποιητικό τιμητικής διάκρισης για τη συμβολή του στη συλλογή ιστορικών κειμηλίων και την πολύπλευρη συμπαράσταση προς τα εκδοτικά δρώμενα τού Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος του Μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ.κ. Βαρνάβα.
Είναι μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών Β.Ε., του Συλλόγου Αποφοίτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. “Φιλόλογος”, της Αμφικτυονίας Ελληνισμού, καθώς επίσης και Έφορος Δημοσίων Σχέσεων της Εταιρείας Συγγραφέων Β.Ε.
Με ενδιαφέρον για τη γνωριμία του πολιτισμού άλλων λαών, ταξίδεψε σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής.