Οικονομική «ανάσα» για 700.000 νοικοκυριά με στεγαστικά δάνεια φέρνει η καθοδική πορεία του euribor, που κινείται σε αρνητικό επίπεδο. Οι μηνιαίες δόσεις ανάλογα με το ύψος του δανείου και τη διάρκεια αποπληρωμής του έχουν μειωθεί από 56 έως και 130 ευρώ. Ελαφρύνσεις υπάρχουν και σε καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια.
Ανάσα σε περισσότερους από 700.000 δανειολήπτες στεγαστικών δανείων έχει φέρει το αρνητικό επιτόκιο euribor, καθώς βλέπουν τις δόσεις των δανείων τους να ακολουθούν καθοδική πορεία. Ο αριθμός ανεβαίνει στο 1,1 εκ. μαζί με τα καταναλωτικά.
Και το θετικό για τους δανειολήπτες είναι ότι η πτώση στα επιτόκια της διατραπεζικής θα συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2016. Δηλαδή οι δόσεις των δανείων θα συνεχίσουν να μειώνονται.Μάλιστα τα τραπεζικά στελέχη δεν αποκλείουν το euribor τριμήνου, που σήμερα είναι στο -0,13%, στο τέλος του έτους να βρεθεί στο -1%.
Και όλα τα στεγαστικά, όπως και επιχειρηματικά δάνεια, που έχουν ως επιτόκιο αναφοράς το euribor τριμήνου έχουν σήμερα πολύ χαμηλότερο κόστος εξυπηρέτησης.
Το euribor μπήκε σε αρνητική περιοχή από τον περασμένο Απρίλιο, και πλέον οι τράπεζες αφαιρούν τη διαφορά από το spread του δανείου. Πιο απλά, αυτό σημαίνει ότι ένα δάνειο με επιτόκιο euribor τριμήνου -0,13% και περιθώριο 2,5% έχει τελικό επιτόκιο σήμερα 2,37%. Το ίδιο δάνειο τον Ιανουάριο του 2011 είχε επιτόκιο 3,5%, καθώς το euribor τριμήνου βρισκόταν στο 1%.
Φυσικά το όφελος αφορά μόνο τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, καθώς τα δάνεια με σταθερό επιτόκιο είναι «κλειδωμένα» μέχρι τη λήξη της σταθερής περιόδου σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.
Κάτω από το μηδέν
Πέρυσι τον Απρίλιο, για πρώτη φορά στην ιστορία, το διατραπεζικό επιτόκιο του ευρώ (euribor) διάρκειας τριών μηνών, δηλαδή το επιτόκιο με το οποίο δανείζει η μια εμπορική τράπεζα την άλλη, υποχώρησε κάτω από το μηδέν.
Η υποχώρηση αυτή, που συνεχίζεται, είναι αποτέλεσμα της ποσοτικής χαλάρωσης που έχει εγκαινιάσει η ΕΚΤ με θετικές συνέπειες για την πραγματική οικονομία και για τους δανειολήπτες, δεδομένου ότι με βάση το euribor τριμήνου διαμορφώνεται μεγάλο μέρος των δανείων που χορηγούν οι τράπεζες.
Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν τα τραπεζικά στελέχη, το μακροοικονομικό περιβάλλον ευνοεί τη διατήρηση του euribor σε αρνητικά επίπεδα, η Ευρωζώνη συνεχίζει να έχει χαμηλό πληθωρισμό, όπως και χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης και το πρόγραμμα QE (επαναγοράς ομολόγων) που εγκαινίασε ο επικεφαλής της ΕΚΤ πριν από περίπου 10 μήνες σημαίνει ότι τα επιτόκια θα συνεχίσουν να διατηρούνται χαμηλά.
Η ΕΚΤ επιδιώκει μέσα από την ποσοτική χαλάρωση να ενισχύσει την ανάπτυξη και να «τονώσει» τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης, ανεβάζοντάς τον κοντά στο 2%.
Παράλληλα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα «χρεώνει» στην ουσία τις τράπεζες που «παρκάρουν» τα χρήματά τους σε αυτήν, καθώς το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων διαμορφώνεται στο -0,3%. Διότι το ζητούμενο είναι να ξεκινήσουν και πάλι οι τράπεζες να δανείζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ιδια είναι η εικόνα και για τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, τα οποία έχουν ως επιτόκιο αναφοράς το βασικό επιτόκιο του ευρώ που επίσης βρίσκεται στο ιστορικό χαμηλό του 0,05%.
Διευκόλυνση
Μάλιστα τα χαμηλά επιτόκια σε συνδυασμό με τα προγράμματα ρυθμίσεων, που μαζικά εφαρμόζουν πλέον οι τράπεζες, διευκολύνουν εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες που έχουν δάνεια σε καθυστέρηση να τα επαναφέρουν σταδιακά σε ορθή πορεία.
Ωστόσο, υπάρχει και η παράμετρος καταθέτης. Διότι δεν έχουν πάρει την κάτω βόλτα -«ελαφρύνοντας» όσους εξυπηρετούν δάνεια- μόνο τα επιτόκια χορηγήσεων. Το ίδιο συμβαίνει και με τα επιτόκια καταθέσεων, τα οποία σταθερά υποχωρούν τους τελευταίους μήνες και πλέον διαμορφώνονται στο 0,15% για καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου και μετά βίας φτάνουν στο 1% για καταθέσεις προθεσμίας.
Τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι τον Νοέμβριο 2015 το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο όλων των καταθέσεων διαμορφώθηκε στο 0,61% (από 0,73% τον Σεπτέμβριο 2015). Και αντίστοιχα το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο όλων των δανείων (ήτοι στεγαστικά, επιχειρηματικά, επαγγελματικά, καταναλωτικά) διαμορφώθηκε στο 5,07% τον περασμένο Νοέμβριο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το περιθώριο επιτοκίου (σαν να λέμε το κέρδος της τράπεζας) να διαμορφώνεται στο 4,46%.
Εφη Καραγεώργου