17 Νοέμβρη: Η Εξέγερση στο Πολυτεχνείο μέσα από εικόνες και βίντεο

Στις 17 Νοέμβρη θυμόμαστε την ηρωϊκή λαϊκή εξέγερση που ξεκίνησε από το Πολυτεχνείο εναντίον της επτάχρονης Χούντας των Συνταγματαρχών που είχε επιβληθεί.

Έχει σημασία να τονίσουμε ότι η εξέγερση του Πολυτεχνείου είναι για την ελληνική ιστορία μια από τις κορυφαίες στιγμές της λαϊκής πάλης με στόχο την ελευθερία.

Ας δούμε το χρονικό της εξέγερσης:

Η Χούντα των Συνταγματαρχών όπως πολλοί θα γνωρίζουν εξάλλου τα 7 χρόνια που βρισκόταν στην εξουσία είχε προβεί σε χιλιάδες φυλακίσεις, εκτοπίσεις και ομαδικές δίκες αντιφρονούντων και κυρίως κομμουνιστών. Αν και τότε αρκούσε μια απλή αμφισβήτηση του καθεστώτος σε μια τυχαία συζήτηση στο δρόμο ώστε να σε θεωρήσει ύποπτο, πιθανόν κομμουνιστή άρα αντιφρονούντα και να σε οδηγήσει στην εξορία.

Παρ’ όλα τα σκληρά μέτρα υπήρχαν πάντα αντιδικτατορικές εκδηλώσεις του ελληνικού λαού, με πρωτοπόρα φυσικά τη νεολαία.

politexneio2

Στις αρχές του 1973 η δυσαρέσκεια, κυρίως της νεολαίας, είχε αρχίσει να γίνεται όλο και πιο έντονη. Έτσι γίνεται κατάληωη της Νομικής, το Φεβρουάριο του 1973 και διαδήλωση στις 4 Νοεμβρίου 1973, με αφορμή το μνημόσυνο του Γεωργίου Παπανδρέου. Εκεί φυσικά και έγιναν συλλήψεις αλλά ακολούθησε μια ακόμη διαδήλωση 3.000 φοιτητών για συμπαράσταση στους συλληφθέντες στις 8 Νοεμβρίου.

Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν στις σχολές.

Οι πολιτικές ταραχές ξέσπασαν στην Αθήνα από τις 14 μέχρι και τις 17 Νοεμβρίου 1973.

Οι ταραχές αυτές ξεκίνησαν με την κατάληψη του Πολυτεχνείου από φοιτητές κλιμακώθηκαν με παναθηναϊκή κινητοποίηση κατά του στρατιωτικού καθεστώτος τις 21ης Απριλίου και τερματίστηκαν με την επέμβαση του στρατού.

Απαρχή των γεγονότων θεωρούνται οι γενικές συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων που πραγματοποιήθηκαν το πρωί της Τετάρτης, 14 Νοεμβρίου , και κατέληξαν στην απόρριψη των κυβερνητικών μέτρων, σχετικά με τον προγραμματισμό των φοιτητικών εκλογών.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας αποφασίστηκε από τους φοιτητές, που στο μεταξύ είχαν συγκεντρωθεί στο Πολυτεχνείο, η κατάληψη του ιδρύματος, κάτω από έλεγχο Συντονιστικής Επιτροπής. Τις βραδινές ώρες τα συνθήματα των συγκεντρωμένων είχαν πάρει καθαρά πολιτικό χαρακτήρα .

Οι επόμενες τρεις ημέρες είναι ιδιαίτερα κρίσιμες καθώς οδήγησαν εν τέλει στην κορύφωση της δυσαρέσκειας με την εξέγερση στις 17 Νοέμβρη.

Την Τετάρτη 14 Νοέμβρη οι φοιτητές του Πολυτεχνείου έχουν ήδη αρχίσει να συγκεντρώνονται στον προαύλιο χώρο.  Συγκέντρωση γίνεται και στη Νομική που αποφασίζει να κατευθυνθεί στο Πολυτεχνείο. Η Πατησίων δονείται από τα συνθήματα κατά της χούντας. Η Ασφάλεια κινητοποιείται και καλεί τους συγκεντρωμένους να αποχωρήσουν.

image002

Οι συγκεντρωμένοι φοιτητές στο Πολυτεχνείο συγκροτούν μια επιτροπή κατάληψης. Κλείνουν και τελικά καταλαμβάνουν το Πολυτεχνείο.

Την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 1973 η κατάληψη συγκεντρώνει σταδιακά φοιτητές και όχι μόνο απ’ όλη την Αθήνα. Μέχρι να βραδιάσει ο κόσμος που έχει συγκεντρωθεί είναι αρκετός και φωνάζει με όλη του τη δύναμη αντιαμερικανικά και αντιχουντικά συνθήματα.

Την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου μπαίνουν σε λειτουργία οι πομποί του ραδιοφωνικού σταθμού που μεταφέρουν το τι συμβαίνει σε όλη την Αθήνα. Στήνονται οδοφράγματα και σχηματίζονται δύο μεγάλες διαδηλώσεις.

Οι συγκεντρωμένοι έξω από το Πολυτεχνείο τραγουδάνε το «πότε θα κάνει ξαστεριά».

Οι μάχες με την αστυνομία έχουν ήδη ξεκινήσει. Στη Σόλωνος, τη Κάννιγγος, την Αλεξάνδρας γίνεται πανικός. Στις 11 το βράδυ ο ραδιοσταθμός και τα μεγάφωνα καλούν τον κόσμο να μη φύγει. Οι αύρες έχουν κυκλώσει το χώρο του Πολυτεχνείου και τα δακρυγόνα έχουν πνίξει την περιοχή.

Φτάνουμε στο Σάββατο 17 Νοεμβρίου όπου λίγο μετά τα μεσάνυχτα εμφανίζονται τα πρώτα τανκς στο Πολυτεχνείο ενώ την ίδια στιγμή μεταφέρονται όλο και περισσότεροι τραυματίες στο νοσοκομείο.

image004

Τα μεγάφωνα και ο ραδιοσταθμός μεταδίδουν: «Μην φοβάστε τα τανκς», «Κάτω ο φασισμός», «Φαντάροι είμαστε αδέρφια σας. Μη γίνετε δολοφόνοι». Στις 1.30 τα τανκς ξεκινούν με αναμμένους τους προβολείς. Οι φοιτητές τοποθετούν μια «Μερσεντές» πίσω από την κεντρική πύλη για να εμποδίσει την είσοδο των τανκς.

Οι φοιτητές είναι ανεβασμένοι στα κάγκελα, τραγουδούν τον εθνικό ύμνο και φωνάζουν στους φαντάρους: «Είμαστε αδέρφια».

Δίνεται διορία 20 λεπτών για να βγουν οι έγκλειστοι, ενώ ένα τανκ παίρνει θέση απέναντι στην είσοδο. Η Συντονιστική Επιτροπή προσπαθεί να διαπραγματευτεί την ασφαλή έξοδο του κόσμου.

Στις 2.50 τα ξημερώματα του Σαββάτου 17 Νοεμβρίου. Ο επικεφαλής αξιωματικός με μια κίνηση του χεριού του, δίνει την εντολή να ξεκινήσει το τανκ. Η πόρτα πέφτει και το τανκ συνεχίζει την πορεία του φτάνοντας μέχρι τις σκάλες του κτιρίου «Αβέρωφ». Μαζί του μπαίνουν άνδρες της Ασφάλειας και άντρες των ΛΟΚ. Πέφτουν πυροβολισμοί. Υπάρχουν στρατιώτες που βοηθούν τους φοιτητές να φύγουν, αλλά στις εξόδους τους περιμένουν αστυνομικοί με πολιτικά.

73699755

Στρατιώτες και αστυνομικοί έβαλαν με πραγματικά πυρά κατά πολιτών μέχρι και την επόμενη μέρα, με συνέπεια αρκετούς θανάτους στον χώρο γύρω από το Πολυτεχνείο, αλλά και στην υπόλοιπη Αθήνα. Η πρώτη επίσημη καταγραφή τον Οκτώβριο του 1974, από τον εισαγγελέα Δημήτρη Τσεβά, εντόπισε 18 επίσημους ή πλήρως βεβαιωθέντες νεκρούς και 16 άγνωστους «βασίμως προκύπτοντες».
Ένα χρόνο αργότερα ο αντιεισαγγελέας εφετών Ιωάννης Ζαγκίνης έκανε λόγο για 23 νεκρούς, ενώ κατά τη διάρκεια της δίκης που ακολούθησε προστέθηκε ακόμη ένας. Οι πρώτες δημοσιογραφικές προσπάθειες για την καταγραφή των γεγονότων μιλούσαν για 59 νεκρούς ή και 79 θύματα, με βάση τον κατάλογο Γεωργούλα.

Σύμφωνα με έρευνα του Διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Λεωνίδα Καλλιβρετάκη το 2003, ο αριθμός των επωνύμων νεκρών ανέρχονταν σε 23, ενώ αυτός των νεκρών αγνώστων στοιχείων σε 16.

αρχείο λήψης Δες εδώ: Αφιέρωμα οι 24 νεκροί του Πολυτεχνείου 

Ο Χρήστος Λάζος υποστήριξε ότι οι νεκροί είναι 83 και ίσως περισσότεροι.

Ανάμεσά τους ο 19χρονος Μιχάλης Μυρογιάννης, ο μαθητής λυκείου Διομήδης Κομνηνός και ένα πεντάχρονο αγόρι που εγκλωβίστηκε σε ανταλλαγή πυρών στου Ζωγράφου.

Στις 30 Δεκεμβρίου του 1975 και μετά από ακροαματική διαδικασία 2,5 μηνών και διάσκεψη 6 ημερών ενώπιον του πενταμελούς εφετείου Αθηνών, εκδόθηκε η απόφαση του δικαστηρίου το οποίο κήρυξε ένοχους τους 20 από τους 32 κατηγορούμενους, αθωώνοντας 12. Οι κύριες ποινές που επιβλήθηκαν αφορούσαν τον Δημήτρη Ιωαννίδη που ήταν αρχηγός της ΕΣΑ την περίοδο της Εξέγερσης, φυσικά τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, τον Στάυρο Βαρνάβα, το Νικόλαο Ντερτιλή και άλλους με μικρότερες ποινές.

Μοίρασε το άρθρο!